Saoránaigh a Chumhachtú, an Eoraip a Neartú: An Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh mar uirlis athléimneachta

Tráth a chuireann éiginnteacht dhomhanda agus tuirse dhaonlathach rannpháirtíocht na saoránach i mbaol, is meabhrúchán cumhachtach é an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh nach mbaineann an daonlathas san Eoraip le hionadaíocht amháin — baineann sé le rannpháirtíocht freisin. Trí na hacmhainní a thabhairt do shaoránaigh chun a n-ábhair imní a chur go díreach ar chlár oibre an Aontais, treisíonn an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh muinín idir Eorpaigh agus a n-institiúidí, rud a chruthaíonn gur féidir le gach síniú cuidiú le todhchaí an Aontais a mhúnlú.

Bhí an teachtaireacht sin i gcroílár ceardlainne a d’eagraigh Seirbhís Gníomhaíochta na Saoránach Eorpach (ECAS) le linn an Chruinnithe Mullaigh Gnóthaí Poiblí sa Bhruiséil an 6 Samhain 2025. Chuaigh David Knight, ó Chomh-Aireacht Šefčovič an Choimisiúin Eorpaigh, i gcomhar le rannpháirtithe ó institiúidí an Aontais, ón tsochaí shibhialta, ón saol acadúil agus ón earnáil phríobháideach chun machnamh a dhéanamh ar an gcaoi ar féidir le huirlisí daonlathais rannpháirtíochta — ó phainéil saoránach go comhairliúcháin ar líne — ceapadh beartas a dhéanamh níos cuimsithí agus níos athléimní.

Ionstraim thrasnáisiúnta uathúil 
le haghaidh rannpháirtíocht dhaonlathach

Chuir David Knight síos ar an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh mar ‘uirlis uathúil atá ag teacht chun cinn’ a thugann cumhacht do mhuintir na hEorpa saincheisteanna a bhfuil tábhacht uile-Aontais ag baint leo a mholadh go díreach do na hinstitiúidí Eorpacha — 

“níos tábhachtaí anois ná riamh,” 

chuir sé i bhfios go láidir, de réir mar a thagann luachanna daonlathacha faoi bhrú i ndomhan atá ag éirí níos luainí.

Cúig bliana déag tar éis a chruthaithe — agus cúig bliana tar éis an athbhreithnithe ar a rialachán — leanann an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh de bheith ag fás mar bhunchloch an daonlathais rannpháirtíochta. Cuireann sé bealach nithiúil ar fáil do shaoránaigh chun tionchar a imirt ar bheartas an Aontais ón mbun aníos, rud a fhágann go bhfuil an tAontas níos freagrúla do thosaíochtaí poiblí.

Cúig bliana déag de dhul chun cinn agus athchóiriú: tionchar nithiúil ar bheartas an Aontais

Ó seoladh é, cláraíodh 121 thionscnamh. Tháinig feabhsuithe móra ar athchóiriú 2019 ar an Rialachán maidir leis an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh agus ar a theacht i bhfeidhm in 2020: líon níos lú diúltuithe clárúcháin, nósanna imeachta níos simplí, agus uirlisí nua amhail an lárchóras bailithe ar líne, an próiseas clárúcháin dhá chéim, agus Fóram an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh — a chuireann comhairle shaineolach dhlíthiúil agus feachtasaíochta ar fáil d’eagraithe. Leis na forbairtí sin, tá an próiseas níos trédhearcaí, níos inrochtana agus níos soláimhsithe. 

Tharraing Knight aird ar roinnt TESanna a mhúnlaigh beartas an Aontais cheana féin:

• An Ceart chun Uisce, rud a chuidigh le hathbhreithniú a dhéanamh ar an Treoir maidir le hUisce Óil.
• Sábháil Beacha agus Feirmeoirí agus Ban Glyphosate, rud a spreag díospóireacht ar leibhéal an Aontais maidir le rialáil bithéagsúlachta agus lotnaidicídí.

Cé gur leag roinnt eagraithe béim ar dhúshláin le luas na hoibre leantaí, chuir Knight béim ar an méid seo a leanas: 

is é neart an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh an chumhacht atá aige clár oibre a shocrú. 

Is comhartha luath é ar ábhair imní na saoránach — tionchar a imirt ar dhíospóireachtaí AE agus machnamh reachtach a spreagadh fiú thar na tionscnaimh sin a thrasnaíonn an tairseach sínithe aon mhilliún.

Mar shampla, chuidigh Reclaim Your Face le plé an Aontais maidir le cearta digiteacha a mhúnlú in ainneoin nár baineadh an tairseach amach, agus tá an cosc ar theiripe tiontaithe, atá fós á fhíorú, tar éis Straitéis LGBTQ+ an Aontais a chur ar an eolas cheana féin.

Taobh amuigh de fhreagairt an Choimisiúin: conas tionchar níos mó a imirt ar an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh

Le linn an tseisiúin, chuir na rannpháirtithe smaointe in iúl trí phlé idirghníomhach Slido maidir le conas tionchar an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh a neartú thar fhreagairt fhoirmiúil an Choimisiúin.
D’iarr ionadaithe na sochaí sibhialta, eagraíochtaí neamhrialtasacha agus abhcóidí saoránach go gcuirfí tuilleadh faisnéise poiblí agus oiliúna praiticiúla ar fáil chun cabhrú le muintir na hEorpa tuiscint a fháil ar conas tionscnaimh a sheoladh agus tacú leo go héifeachtach. Leag na rannpháirtithe béim freisin ar an ngá atá le comhghuaillíochtaí náisiúnta de ghníomhaithe toilteanacha — lena n-áirítear rialtais, parlaimintí agus an tsochaí shibhialta — oibriú le chéile chun torthaí nithiúla beartais nó dlíthiúla a dhéanamh de Thionscnaimh Eorpacha ó na Saoránaigh rathúla.

Leag toscaireachtaí eile béim ar a thábhachtaí atá rannpháirtíocht leanúnach na saoránach le linn an phróisis ar fad: ní hamháin tar éis an tionscnamh a chur isteach, ach freisin roimh an meastóireacht, lena linn agus ina diaidh, lena n-áiritheofar fíor-idirphlé idir saoránaigh agus institiúidí. Mhol roinnt rannpháirtithe an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh a nascadh le hionstraimí rannpháirtíochta eile, amhail painéil saoránach nó comhairliúcháin ar líne, chun sineirgí níos láidre a chruthú agus chun rannpháirtíocht dhaonlathach fhoriomlán ar leibhéal an Aontais a fheabhsú. 

Ag féachaint chun cinn: muinín a neartú trí rannpháirtíocht

D’fhógair Knight go ndéanfar an chéad athbhreithniú eile ar an Rialachán maidir leis an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh in 2027, agus béim á leagan ar infheictheacht, éifeachtúlacht agus tionchar a fheabhsú a thuilleadh. Tá iarrachtaí cumarsáide ilteangacha nua agus tionscnaimh oideachais atá dírithe ar an óige beartaithe freisin chun a áirithiú go dtuigfidh agus go n-úsáidfidh níos mó Eorpach — go háirithe daoine óga — an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh mar uirlis dhaonlathach.

Tháinig sé ar an gconclúid, cé nach bhfuil an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh gan a dhúshláin, go bhfuil sé ríthábhachtach i gcónaí do thodhchaí dhaonlathas na hEorpa. Ní hamháin gur riachtanas daonlathach é saoránaigh a chumhachtú ach is riachtanas straitéiseach é freisin le haghaidh todhchaí Eorpach athléimneach.

Maidir leis an údar:

Is gairmí cumarsáide agus Bainisteoir Cumarsáide ag Seirbhís Gníomhaíochta na Saoránach Eorpach (ECAS) í Marta Azevedo Silva. Tá sí i gceannas ar fhorbairt agus ar chur i gcrích tionscnamh cumarsáide straitéisí agus rannpháirtíochta páirtithe leasmhara, agus déanann sí maoirseacht ar láithreacht dhigiteach ECAS agus spreagann sí iarrachtaí cumarsáide, scaipthe agus saothraithe le haghaidh tionscadail arna gcistiú ag an Aontas.

Tá taithí aici ar fhor-rochtain phoiblí, abhcóideacht, bainistíocht imeachtaí idirnáisiúnta, tógáil comhpháirtíochta, agus caidreamh leis na meáin, agus d’oibrigh sí roimhe seo i róil chumarsáide agus phreasa sa Bheilg, i Málta agus sa Phortaingéil.