Minn azzjoni lokali għal bidla Ewropea: Kif il-attivisti tal-komunità tal-lum isiru l-organizzaturi tal-IĊE ta’ għada

Madwar l-Ewropa, iċ-ċittadini attivi, l-istudenti, il-ħaddiema u l-attivisti tal-viċinat diġà qed jinsistu għal komunitajiet aktar ġusti, aktar b’saħħithom u aktar sostenibbli — spiss mingħajr ma jindunaw li l-kawżi li jiddefendu lokalment jistgħu jikbru f’kampanji madwar l-Ewropa kollha. L-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (IĊE) toffrilhom triq ċara biex ikabbru l-ideat tagħhom mill-impatt lokali għall-bidla fil-politika fil-livell tal-UE.

Azzjoni lokali u l-potenzjal Ewropew tagħha

Xi mkien fl-Ewropa, student qed jinsisti għal riżorsi aħjar tas-saħħa mentali u appoġġ għaż-żgħażagħ, ħaddiem tal-union qed jagħmel kampanja għal liv tal-mard imħallas għal ħaddiema part-time fir-reġjun tiegħu, u persuna waħda qed torganizza protesti għal faċilitajiet aħjar ta’ riċiklaġġ f’viċinat lokali. Il-kampanji l-kbar li jmiss tal-Ewropa diġà qegħdin hemm. Forsi għadhom ma jafux.

Dawn il-kampanji lokali jista’ jkollhom impatt Ewropew aktar milli tista’ temmen, lil hinn mill-komunitajiet immedjati. Ħafna mill-kwistjonijiet li qed jiġu indirizzati, kemm jekk il-benesseri tal-istudenti, il-kundizzjonijiet tax-xogħol ġusti, jew il-protezzjoni ambjentali, huma oqsma fejn l-Unjoni Ewropea (UE) tista’ taġixxi u tmexxi. Suġġetti u kwistjonijiet li joriġinaw lokalment jistgħu jinfluwenzaw il-politiki Ewropej.  Pereżempju, post tax-xogħol jista’ jkollu impatt fuq id-drittijiet soċjali jew tax-xogħol. It-tindif tal-bajjiet jew park tal-viċinat jista’ jkollu impatt fuq l-approċċ Ewropew għas-sostenibbiltà. Dawn il-kwistjonijiet imorru lil hinn mill-fruntieri u jmorru lil hinn mill-kontinent kollu. Dak kollu li huwa nieqes huma l-għodod u l-appoġġ it-tajba, li bihom dawn l-inizjattivi jistgħu jikbru f’kampanji madwar l-Ewropa kollha li jimmobilizzaw liċ-ċittadini madwar l-Ewropa u jsawru l-leġiżlazzjoni. 

Ritratt ta' Tommaso Pecchioli / Pexels (Sors: https://www.pexels.com/photo/people-holding-flags-11636475/)

Inizjattivi taċ-ċittadini Ewropej (ECIs) bħala pjattaformi

Dan huwa fejn tidħol l-inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej (IĊE). Bħala l-unika għodda transnazzjonali tad-demokrazija parteċipattiva tal-Ewropa u tad-dinja, din tagħti liċ-ċittadini mod ċar kif jimmobilizzaw ruħhom mill-bidu nett dwar il-kwistjonijiet li huma importanti għalihom. Il-ġbir ta’ miljun firma u l-bini ta’ moviment ċiviku jsiru l-forza mexxejja li tagħti viżibbiltà u piż lil kampanja usa’ ta’ promozzjoni. 

Xejriet ċari minn lokali għal nazzjonali għal Ewropej

Sabiex jinkiseb fehim aħjar tas-suġġetti li qed jiġu indirizzati permezz tal-petizzjonijiet u l-inizjattivi taċ-ċittadini fil-livell lokali u nazzjonali, u għalhekk ix-xejriet possibbli għall-IĊE, Democracy International wettqet riċerka f’ħames pajjiżi tal-UE u fil-livell tal-petizzjonijiet tal-Parlament Ewropew u mmappjat il-petizzjonijiet popolari. Ħafna jindirizzaw suġġetti li fuqhom tista’ taġixxi l-UE. L-organizzaturi jvarjaw minn NGOs u koalizzjonijiet fil-livell lokali għal attivisti individwali li jċaqilqu l-komunitajiet lokali tagħhom.

Ix-xejriet huma ċari. Is-saħħa, il-protezzjoni ambjentali, it-trattament xieraq tal-annimali, u d-drittijiet soċjali u ekonomiċi, huma fost l-aktar suġġetti komuni mqajma, li jseħħu f’allinjament perfett ma’ fejn l-UE għandha l-kompetenza li taġixxi. 

Mhux sorprendenti li ħafna minn dawn il-kampanji lokali diġà jirriflettu kwistjonijiet minn IĊE tal-passat. Dawn l-isforzi fil-livell lokali mhumiex biss stejjer lokali, iżda għandhom il-potenzjal li jkunu l-IĊE li jmiss li fil-fatt tinfluwenza l-politika Ewropea. 

Mill-għelieqi tal-Bavarja sa Brussell - l-istorja ta' Save bees and farmers

Dak li beda fl-2019 bħala kampanja lokali żgħira fil-Bavarja, immexxija minn ftit persuni li jrabbu n-naħal u bdiewa kkonċernati, kiber f’waħda mill-aktar mobilizzazzjonijiet ambjentali viżibbli tal-Ewropa. L-ewwel għan kien sempliċi u urġenti: il-protezzjoni tal-pollinaturi minn pestiċidi dannużi u l-appoġġ lill-bdiewa biex jaqilbu lejn prattiki agroekoloġiċi. Il-kampanja bniet fuq is-suċċess tar-referendum tal-Bavarja Rettet die Bienen (“Insalvaw in-Naħal”), li ġabar 1.7 miljun firma u sar l-aktar petizzjoni ta’ suċċess fil-livell tal-istat fl-istorja Ġermaniża. Dan inbeda mill-Partit Demokratiku Ekoloġiku (ÖDP) flimkien mas-Soċjetà għall-Protezzjoni tal-Għasafar tal-Bavarja (LBV), BUND Naturschutz Bayern (Friends of the Earth Germany’s Bavarian branch), u l-Umweltinstitut München, istitut ta’ riċerka u promozzjoni ambjentali.

Wara s-suċċess tar-referendum, dawn il-gruppi għenu biex jispiraw alleanza Ewropea usa’. L-istess networks, flimkien ma’ sħab minn Stati Membri oħra, ħadmu ma’ PAN Europe, grupp ta’ esperti u attivisti, biex iniedu l-Inizjattiva taċ-Ċittadini EwropejSave Bees and Farmers, li tgħaqqad l-NGOs ambjentali, ix-xjenzati, u l-komunitajiet tal-biedja madwar l-Ewropa taħt għan komuni.

Bħala IĊE, Save Bees and Farmers għaddiet mill-proċess sħiħ. Il-firem ġew ivverifikati, l-organizzaturi ppreżentaw il-każ tagħhom f’seduta pubblika fil-Parlament Ewropew, u l-Kummissjoni Ewropea ħarġet tweġiba formali li tirreferi għal miżuri kontinwi u ppjanati dwar ir-restawr tal-bijodiversità u t-tnaqqis tal-pestiċidi. Il-kampanja żammet pressjoni pubblika qawwija matul id-dibattiti leġiżlattivi, u f’Ġunju 2024 l-UE adottat formalment ir-Regolament dwar ir-Restawr tan-Natura, liġi ewlenija għar-restawr tal-ekosistemi degradati. Il-ħidma fuq it-tnaqqis tal-pestiċidi għadha kontroversjali, iżda l-inizjattiva għenet biex il-miri vinkolanti għat-tnaqqis u l-protezzjoni tal-pollinaturi jitqiegħdu b’mod sod fuq l-aġenda tal-UE.

Il-moviment qed ikompli jikber, billi jgħaqqad il-bdiewa, ix-xjenzati, u l-NGOs ambjentali madwar l-Istati Membri u jsegwi l-fajls tal-pestiċidi bil-ħsieb li jintlaħqu miri fit-tul sal-2035. Il-konversazzjoni qed titwessa' wkoll. Din il-ħarifa, il-Kummissjoni Ewropea ospitat l-ewwel Assemblea taċ-Ċittadini Żgħażagħ tagħha dwar il-Pollinaturi, li laqqgħet flimkien mitt żagħżugħ u żagħżugħa magħżula b’mod aleatorju biex jiddiskutu soluzzjonijiet futuri.

Permezz ta’ organizzazzjoni transfruntiera u promozzjoni konsistenti, Save Bees and Farmers turi kif l-attiviżmu lokali jista’ jevolvi f’forza Ewropea li ssawwar il-leġiżlazzjoni, tinfluwenza d-dibattitu pubbliku, u żżomm il-protezzjoni tal-bijodiversità fil-qalba tal-politika tal-UE.

Ritratt: Save Bees and Farmers / Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej, Brussell (2023)

Fl-2023, grupp ta’ avukati Latvjani tad-drittijiet tan-nisa nieda petizzjoni b’għan sempliċi iżda trasformattiv: li l-prodotti tal-iġjene mestrwali jkunu disponibbli liberament fl-iskejjel. Mibdija min-Network ta’ Kooperazzjoni tal-NGOs tan-Nisa (Sieviešu sadarbības tīkls),il-kampanja kellha l-għan li tiżgura li l-ebda tifla jew mara żagħżugħa ma jkollha titlef l-iskola minħabba li ma setgħetx taffordja prodotti bażiċi tal-iġjene. 

Dak li beda bħala sforz lokali biex jiġu restawrati d-dinjità u l-ugwaljanza malajr kiseb attenzjoni nazzjonali, filwaqt li ġabar aktar minn 12,000 firma u mexxa lill-Parlament Latvjan biex jieħu l-proposta taħt analiżi uffiċjali. Il-kampanja mbuttat b’suċċess lill-gvern biex jirrikjedi li l-iskejjel jipprovdu prodotti tal-iġjene mestrwali mingħajr ħlas, u dan jimmarka pass kbir ’il quddiem għall-ugwaljanza bejn il-ġeneri u d-drittijiet tas-saħħa fil-Latvja. Huwa fassal mill-ġdid il-faqar bħala kwistjoni ta’ drittijiet fundamentali aktar milli ta’ karità, u wera kif l-inizjattivi mmexxija mill-komunità jistgħu jbiddlu l-inugwaljanzi ta’ kuljum f’bidla strutturali. 

Mill-faqar tal-perjodu sal-bidla fil-politika - il-ġlieda tal-Latvja għall-ekwità mestrwali

Fl-2023, grupp ta’ avukati Latvjani tad-drittijiet tan-nisa nieda petizzjoni b’għan sempliċi iżda trasformattiv: li l-prodotti tal-iġjene mestrwali jkunu disponibbli liberament fl-iskejjel. Mibdija min-Network ta’ Kooperazzjoni tal-NGOs tan-Nisa (Sieviešu sadarbības tīkls),il-kampanja kellha l-għan li tiżgura li l-ebda tifla jew mara żagħżugħa ma jkollha titlef l-iskola minħabba li ma setgħetx taffordja prodotti bażiċi tal-iġjene. 

Dak li beda bħala sforz lokali biex jiġu restawrati d-dinjità u l-ugwaljanza malajr kiseb attenzjoni nazzjonali, filwaqt li ġabar aktar minn 12,000 firma u mexxa lill-Parlament Latvjan biex jieħu l-proposta taħt analiżi uffiċjali. Il-kampanja mbuttat b’suċċess lill-gvern biex jirrikjedi li l-iskejjel jipprovdu prodotti tal-iġjene mestrwali mingħajr ħlas, u dan jimmarka pass kbir ’il quddiem għall-ugwaljanza bejn il-ġeneri u d-drittijiet tas-saħħa fil-Latvja. Huwa fassal mill-ġdid il-faqar bħala kwistjoni ta’ drittijiet fundamentali aktar milli ta’ karità, u wera kif l-inizjattivi mmexxija mill-komunità jistgħu jbiddlu l-inugwaljanzi ta’ kuljum f’bidla strutturali. 

Bħas-suċċess tal-IĊE My Voice, My Choice, li kibret minn kampanja transfruntiera żgħira għal moviment madwar l-Ewropa għad-drittijiet riproduttivi, l-inizjattiva Latvjana turi li l-awtonomija fiżika u l-ugwaljanza huma kwistjonijiet interkonnessi ħafna madwar l-Ewropa. Jekk l-enfasi hijiex fuq l-aċċess għall-abort jew l-aċċess għall-kura mestrwali, dawn il-movimenti jikkondividu messaġġ komuni: l-ugwaljanza vera bejn is-sessi tibda meta ħadd ma jsir ostaklu għad-drittijiet jew il-parteċipazzjoni tiegħu fis-soċjetà. 

L-aħħar petizzjoni reġjonali li ffirmajt tista’ tkun l-IĊE li jmiss?

Is-sens ta' appartenenza tagħna jibda lokalment, fil-postijiet fejn nikbru, nistudjaw u ngħixu. Dawn l-ambjenti familjari jsawru l-mod kif naraw id-dinja u dak li nieħdu ħsieb l-aktar. Ħafna drabi huwa f’dawn il-kuntesti lokali li l-ewwel nirrikonoxxu l-problemi u nibdew naġixxu, kemm jekk billi nibdew petizzjonijiet, ningħaqdu ma’ assoċjazzjonijiet, jew billi norganizzaw kampanji tal-viċinat. Dan huwa l-mod kif is-soċjetà ċivili tieħu forma u minn fejn tiġi l-enerġija għall-bidla kollettiva. Madankollu, ħafna minn dawn l-istess kwistjonijiet jestendu ferm lil hinn mil-livell lokali. It-tħassib dwar l-edukazzjoni, l-ugwaljanza, u l-ambjent jgħaqqad lin-nies madwar l-Ewropa, filwaqt li jiżvela kemm huma marbuta mill-qrib l-identitajiet personali tagħna u r-realtajiet Ewropej.

L-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej tibni fuq din il-konnessjoni billi tibdel l-azzjoni lokali f’impatt Ewropew. Permezz tal-Forum tal-IĊE, iċ-ċittadini jistgħu jsibu l-għodod, il-pariri u l-appoġġ prattiku biex ikomplu jieħdu l-kawżi tagħhom, filwaqt li jittrasformaw l-isforzi komunitarji żgħar f’kampanji li jinfluwenzaw il-politika madwar l-Unjoni Ewropea. Kull moviment Ewropew jibda b’persuni li jimpurtahom minn dak li jiġri fil-komunitajiet tagħhom stess, u xi drabi, dan huwa eżattament fejn l-idea kbira li jmiss għall-Ewropa diġà qed tissawwar.

Dwar l-awtur:

Maya Kaufmann hija l-Intern Ewropew f’ Democracy International fejn tappoġġa proġetti dwar il-parteċipazzjoni taċ-ċittadini u d-demokrazija Ewropea. Hija għandha esperjenza fir-riċerka u l-komunikazzjonijiet dwar l-involviment ċiviku u l-komunikazzjoni politika tal-UE. Hija għandha Baċellerat fix-Xjenza fir-Relazzjonijiet u l-Organizzazzjonijiet Internazzjonali mill-Università ta’ Leiden, fejn speċjalizzat fid-Diżinformazzjoni u l-Komunikazzjoni Strateġika fil-Media Globali.