Assya Kavrakova mill-ECAS dwar il-futur tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej

Assya Kavrakova, Direttur tal-ECAS: L-inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej hija l-ewwel mekkaniżmu transnazzjonali ta’ demokrazija parteċipattiva fid-dinja

F’din l-intervista mat-tim tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej, id-Direttur Eżekuttiv tas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni taċ-Ċittadini (ECAS) Assya Kavrakova jagħtina għarfien dwar l-għodda u jissuġġerixxi rakkomandazzjonijiet għall-iżvilupp tagħha fi strument effettiv tad-demokrazija parteċipattiva.

Element ewlieni tal-ħidma tal-ECAS huwa li jappoġġa l-parteċipazzjoni demokratika fl-UE u l-involviment magħha. Kemm hija effettiva l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej biex tiffaċilita din il-parteċipazzjoni?

L-inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej hija strument uniku għal xi raġunijiet. L-ewwel nett, huwa l-ewwel mekkaniżmu ta’ demokrazija parteċipattiva transnazzjonali, mhux biss fl-Ewropa, iżda madwar id-dinja.

It-tieni nett, għall-ewwel darba fl-istorja tal-Unjoni Ewropea, bis-saħħa tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej, iċ-ċittadini Ewropej għandhom l-istess drittijiet bħall-Parlament Ewropew u l-Kunsill — jiġifieri li jistiednu lill-Kummissjoni tilleġiżla dwar ċertu suġġett fil-kompetenza tagħha.

Minkejja dan, l-Inizjattiva mhijiex għodda għall-użu ta’ kuljum u, forsi, bir-raġun — il-potenzjal tagħha għall-istabbiliment tal-aġenda fil-livell Ewropew jista’ jiġi esplorat biss minn dawk li huma kapaċi jimmobilizzaw l-appoġġ taċ-ċittadini f’mill-inqas seba’ Stati Membri. Dan ir-rekwiżit jiżgura li jkun rappreżentattiv tal-interessi jew tat-tħassib Ewropej reali.

X’kienu l-ostakli ewlenin għall-involviment taċ-ċittadini fl-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej?

Fil-qosor, kien diffiċli li tintuża. Għalkemm naqblu li għandu jkun hemm salvagwardji biex jiġi żgurat minimu ta’ rappreżentanza bilanċjata minn madwar l-UE, ostakli amministrattivi eċċessivi — bħall-ġbir ta’ wisq data personali f’xi Stati Membri — għamluha mhux adatta għall-iskop tagħha. Dan ġie aggravat minn diffikultajiet fiċ-ċertifikazzjoni tas-sistemi ta’ ġbir online, ir-responsabbiltà personali ta’ kull membru tal-kumitat taċ-ċittadini, eċċ. Huwa meħtieġ wisq sforz f’isem l-organizzaturi f’termini ta’ riżorsi — umani, finanzjarji, tal-ħin u tal-enerġija — għal dak li jiksbu fi tmiem il-proċess.

Ir-reviżjoni tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej kif se tindirizza dawn il-kwistjonijiet u tgħin biex tiżdied l-effettività tagħha bħala għodda ta’ demokrazija parteċipattiva?

Il-bidliet proposti mill-Kummissjoni għar-regolament żgur li jikkontribwixxu għall-faċilità tal-użu tal-Inizjattiva. Dawn se jkollhom l-għan li jnaqqsu l-ispiża u l-piż tal-proċess, jagħmluha aktar faċli għaċ-ċittadini biex iniedu inizjattiva, u jagħtu s-setgħa lill-organizzaturi biex imexxu l-kampanji b’mod effiċjenti u effettiv. L-opportunità li tiġi ffirmata inizjattiva fl-età ta’ 16-il sena se żżid il-parteċipazzjoni taċ-ċittadini u timmira li tarrikkixxi l-komunità tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej.

Il-Kummissjoni Ewropea dan l-aħħar nedietForumtal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej. X’impatt mistenni jkollu dan?

Nittamaw li l-Forum jikber fi pjattaforma kollaborattiva reali, parti mill-ispazju pubbliku Ewropew. Dan se jipprovdi opportunità għaċ-ċittadini Ewropej interessati kollha biex jiddibattu, jiskambjaw fehmiet u jagħmlu kuntatt ma’ xulxin. Se jkunu jistgħu jitgħallmu dwar x’inhi l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej u kif evolviet sa mit-tnedija tagħha.

Il-Forum se jgħin ukoll lill-organizzaturi futuri biex jiksbu feedback dwar l-ideat tagħhom għal inizjattivi u jsibu kollaboraturi u sostenituri, kif ukoll jitgħallmu mill-esperjenzi ta’ xulxin tal-għodda.

Fl-aħħar iżda mhux l-inqas, l-organizzaturi attwali u futuri se jibbenefikaw minn parir espert indipendenti dwar l-aspetti legali, tal-ġbir ta’ fondi u tal-kampanji elettorali tal-inizjattivi tagħhom, mingħajr ħlas.

Jekk, fil-futur, il-Forum, is-sistema ta’ ġbir online li l-Kummissjoni tipprovdi lill-organizzaturi u s-sit web jiġu integrati f’punt uniku ta’ servizz, inkunu nistgħu nitkellmu dwar ekosistema reali tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej.

L-involviment taċ-ċittadini fl-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej jiddependi, fil-biċċa l-kbira, fuq l-għarfien tal-Inizjattiva. X’qed isir biex tiżdied is-sensibilizzazzjoni dwar l-Inizjattiva madwar l-UE?

Ftit li xejn s’issa, fil-fehma tiegħi. Sfortunatament, dan in-nuqqas ta’ għarfien poġġa piż addizzjonali fuq l-organizzaturi — dawn iridu jispjegaw mhux biss il-kawża tagħhom iżda wkoll x’inhi l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej. Dan skoraġġixxa ħafna minnhom, u b’riżultat ta’ dan irrinunzjaw.

Il-kampanja ta’ sensibilizzazzjoni ta’ tliet snin li l-Kummissjoni qed torganizza fl-Istati Membri hija milqugħa u meħtieġa ħafna. Madankollu, dan għandu jiġi kkombinat ma’ sforz deliberat kemm mill-ogħla uffiċjali tal-UE kif ukoll mill-politiċi nazzjonali biex jispjegaw u jirreferu għall-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej kull meta jkun possibbli.

Minbarra s-sensibilizzazzjoni, x’passi oħra tirrakkomanda biex jiżdied l-involviment mal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej u biex tittejjeb l-effettività tagħha?

Il-proċess tat-tmexxija ta’ Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej għandu, u se jkun, simplifikat bir-reviżjoni tar-Regolament. Madankollu, ir-rispons ta’ dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet fl-Ewropa għal inizjattivi ta’ suċċess għandu jissaħħaħ ukoll. Minbarra l-Kummissjoni, il-Parlament Ewropew żgur jista’ jkollu rwol akbar fil-kunsiderazzjoni tal-inizjattivi, u l-Kunsill għandu jintervjeni u jifforma grupp ta’ ħidma ta’ esperti dwar l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej simili għal dawk f’oqsma oħra — il-libertà tal-moviment, il-migrazzjoni eċċ. Ħafna inizjattivi jistgħu jiġu segwiti fil-livell nazzjonali fl-Istati Membri fejn hemm biżżejjed rieda politika, anke jekk ma jkun hemm l-ebda segwitu leġiżlattiv fil-livell Ewropew.