Mojca Erman, Espert Legali għas-Servizz ta’ Pariri ta’ Seek tal-Forum: Toqgħodx lura milli tikkuntattjana, qegħdin hawn biex ngħinu!

Mojca Erman hija avukat, u espert legali tal-UE bbażat f’Ljubljana, is-Slovenja. Mill-2018 hija kienet waħda mill-esperti legali li jaħdmu għas-servizz ta’ Pariri ta’ Fittex tal-Forum tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej. F’din l-intervista, hija tispjega kif is-servizz jappoġġa lill-organizzaturi tal-inizjattiva u tipprovdi xi suġġerimenti dwar kif għandha tiġi fformulata talba għal appoġġ li tagħti l-aħjar riżultati.

Mojca Erman:  L-għarfien espert tiegħi huwa l-liġi Ewropea, speċifikament dwar id-dispożizzjonijiet tat-Trattati u l-liġi adottata abbażi ta’ dawn it-Trattati. Fil-ħajja tiegħi ta’ kuljum, jien involut ukoll fi kwistjonijiet relatati mal-protezzjoni tad-data, l-intelliġenza artifiċjali, u l-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali. Bħala avukat, nirrappreżenta wkoll klijenti quddiem l-awtoritajiet nazzjonali u Ewropej.

Ġejt attirat lejn is-servizz ta’ Pariri ta’ Seek tal-Forum tal-ECI għaliex naħseb li l-iskop huwa pożittiv ħafna peress li l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej hija waħda, jekk mhux l-uniku mod kif iċ-ċittadini jistgħu jipparteċipaw fit-tiswir tal-UE u jsemmgħu leħinhom.

L-għan tas-servizz ta’ Pariri Fittex tal-Forum tal-ECI huwa li jgħin lill-organizzaturi jniedu l-inizjattivi tagħhom u jmexxu l-kampanji tagħhom. Fil-prattika, dan il-proċess jibda meta l-organizzatur jimla l-formola meħtieġa fuq il-paġna Seek Advice tal-Forum fejn jispeċifika li din hija mistoqsija legali (sabiex taċċessa l-funzjoni ta’ parir ta’ tfittxija, l-ewwel trid tilloggja jew tirreġistra fil-Forum tal-ECI). Ladarba tiġi sottomessa l-formola, it-tim tal-Forum tal-ECI jibgħat l-inkjesta lill-esperti legali.

Meta l-inkjesta tasal għand l-esperti legali, iseħħ il-proċess li ġej:

L-espert legali jivverifika l-bażi ġuridika tal-inizjattiva, jekk is-suġġett jissodisfax il-kundizzjonijiet, u jekk l-iskop u l-għan humiex iddikjarati sew. Jekk nemmnu li din mhijiex id-dispożizzjoni legali xierqa għall-inizjattiva proposta, allura nipproponu lill-organizzaturi biex jifformulaw mill-ġdid l-inizjattiva tagħhom u aħna nassistu wkoll lill-organizzaturi billi nippruvaw insibu dispożizzjoni tat-Trattat li tippermetti lill-organizzaturi jipproponu att vinkolanti għall-inizjattiva tagħhom.

Mill-esperjenza, kellna ħafna każijiet fejn nitolbu lill-organizzaturi jispeċifikaw f’aktar dettall l-objettiv tal-inizjattiva tagħhom. Kellna wkoll każijiet fejn l-objettivi tal-organizzaturi jimplikaw bidliet fit-Trattat innifsu. Għal dawn il-każijiet, aħna infurmajna lill-organizzaturi li l-IĊE ma jistgħux jitolbu lill-Kummissjoni tipproponi bidliet fit-Trattati. F’każijiet fejn ċertu suġġett propost mill-organizzaturi jkun barra mill-kompetenza tal-Kummissjoni Ewropea li tipproponi regoli ġodda, aħna ninfurmaw lill-organizzaturi u nagħtuhom pariri dwar kif jistgħu jadattaw l-inizjattiva.

Fil-prattika, l-aktar mistoqsijiet frekwenti li jitressqu huma dwar il-bażi legali li fuqha għandha tkun ibbażata l-inizjattiva, u dwar liema att għandu jiġi propost lill-Kummissjoni fir-rigward tas-suġġett li jindirizzaw. Kellna wkoll mistoqsijiet relatati mal-aspetti proċedurali tal-inizjattiva. Minħabba l-fatt li l-għadd ta’ kliem fil-proposta ta’ inizjattiva huwa limitat, u f’xi każijiet l-organizzaturi jixtiequ jippreżentaw aktar fatti u aktar informazzjoni ta’ sfond, aħna ninfurmaw lill-organizzaturi li jistgħu jissottomettu anness; barra minn hekk, jekk jipproponu att ġdid, jistgħu saħansitra jehmżu abbozz ta’ proposta ta’ tali att. Dan jiġri rarament, iżda hija wkoll għażla li għandha tiġi kkunsidrata mill-organizzaturi.

Mill-esperjenza, innotajt li xi mistoqsijiet huma relatati ma’ oqsma fejn il-Kummissjoni ma għandha l-ebda kompetenza jew għandha biss kompetenzi ta’ appoġġ. Innutajt ukoll li f’xi każijiet l-organizzaturi huma pjuttost ambizzjużi u jixtiequ li tiġi adottata liġi vinkolanti meta tkun possibbli biss liġi mhux vinkolanti li ma torbotx. Pereżempju, irċevejna mistoqsijiet relatati mal-akkomodazzjoni soċjali jew introjtu universali. Hemm oqsma fejn l-Istati Membri għandhom l-aħħar kelma u fejn il-Kummissjoni għandha biss funzjoni ta’ appoġġ u ma tistax tinforza approċċ armonizzat, iżda tista’ tipproponi biss miżuri ta’ koordinazzjoni jew ta’ appoġġ biex jintlaħqu l-objettivi tal-politika tal-UE. Meta tiġi proposta liġi ta’ armonizzazzjoni vinkolanti mill-organizzaturi f’dawn l-oqsma, jeħtieġ li ninfurmawhom li dan mhuwiex fattibbli u li f’dawn l-oqsma tista’ tiġi adottata biss liġi mhux vinkolanti (linji gwida, eċċ.).

Irċevejna wkoll inizjattiva interessanti li tipproponi li jiġi stabbilit id-dritt għall-edukazzjoni dwar iċ-ċittadinanza Ewropea. Għal dan l-għan, aħna pproponejna lill-organizzaturi xi linji gwida u miżuri ta’ inċentiv li jistgħu jiġu proposti sabiex tiġi promulgata l-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri fir-rigward tal-edukazzjoni ċivika Ewropea.

F’dawn l-aħħar ħames snin, koprejt varjetà ta’ suġġetti u tajt parir lil dawn it-tliet inizjattivi uffiċjali taċ-ċittadini Ewropej: Waqfien (((5G))) — Jibqa’ kkonnettjat iżda protett, Irrekordja l-Fazza Tiegħek u Żgura l-akkoljenza dinjituża tal-migranti.

Naħseb li l-akbar sfida fil-formulazzjoni ta’ IĊE hija d-definizzjoni tal-bażi legali, is-sejba tad-dispożizzjoni t-tajba tat-Trattat li fuqha se tkun ibbażata l-inizjattiva, u l-eżami ta’ jekk tikkonċernax il-qasam ta’ politika fejn il-Kummissjoni għandha kompetenzi esklużivi, kompetenzi kondiviżi jew il-kompetenzi ta’ appoġġ.

Tgħallem l-essenzjali tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej, inklużi l-oqsma ta’ kompetenza tal-Kummissjoni Ewropea bil-kors online bla ħlas tagħna.

Lill-organizzaturi, nagħti parir li meta jissottomettu talba għal parir, huma jipprovdu kemm jista’ jkun informazzjoni dwar l-IĊE ppjanata. Ftakar, l-ECI tiegħek trid tkun fi ħdan il-qafas tat-Trattati! Jekk l-ECI tiegħek tkun barra mill-kamp ta’ applikazzjoni tat-Trattati u mhux taħt il-kompetenzi tal-Kummissjoni, x’aktarx li ma tiġix irreġistrata. Barra minn hekk, jekk l-ECI tiegħek hija bbażata biss fuq trattati internazzjonali, din taqa’ barra mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej.

Bla dubju nagħti parir ukoll biex niċċekkja s-sit web tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej għal inizjattivi preċedenti, kif ukoll biex niċċekkja jekk dawn l-inizjattivi ġewx aċċettati jew irrifjutati; x’kienet ir-raġuni għaliex ġew irrifjutati, u kif l-inizjattiva tista’ tittejjeb bi proposta ġdida għal inizjattiva dwar kwistjoni simili. Barra minn hekk, inħeġġeġ lill-organizzaturi jirreġistraw mal-Forum tal-ECI, peress li hemm ħafna karatteristiċi utli ħafna disponibbli: pariri u informazzjoni lill-organizzaturi, webinars, noti ta’ gwida jew stejjer ta’ suċċess.

Xi punti ewlenin:

• Tinsiex tirreġistra mal-Forum tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej;
• Kun af li ma tistax tipproponi bidla fit-Trattat;
• Kun speċifiku fl-inizjattiva tiegħek; u
• Semmi bażi legali (artikolu tat-Trattat) li fuqha hija bbażata l-inizjattiva tiegħek.

Għal kwalunkwe parir dwar kwistjonijiet legali, toqgħodx lura milli tikkuntattjana, qegħdin hawn biex ngħinu.

Ara l-filmat ma’ Mojca Erman dwar l-appoġġ legali pprovdut mill-Forum

Fittex Parir

Tgħallem kif tabbozza u tissottometti Inizjattiva