Fur Free Europe (Europa bontvrij)

“Fur Free Europe” is het tiende succesvolle Europese burgerinitiatief (EBI) en pleit voor een EU-breed verbod op pelsdierhouderij en de verkoop van bontproducten op de interne markt.

Het initiatief “Fur Free Europe” werd geregistreerd op 16 maart 2022 en kreeg al snel veel aandacht. Het verzamelen van handtekeningen ging officieel van start op 18 mei 2022. De campagne behaalde een buitengewoon resultaat met maar liefst 1.502.319 geverifieerde steunbetuigingen. In 18 EU-landen werden de drempels bereikt — een EBI-record. Hieruit blijkt duidelijk dat dit initiatief belangrijk is voor mensen uit de hele EU. Opvallend genoeg hebben de organisatoren de fase voor het verzamelen van handtekeningen op 1 maart 2023 beëindigd, ruim twee maanden vóór de deadline (18 mei 2023). De verzamelde handtekeningen werden onmiddellijk ingediend bij de autoriteiten van de EU-landen die de handtekeningen moesten valideren.

Na het valideringsproces werd het initiatief op 14 juni 2023 formeel ingediend bij de Europese Commissie (persbericht). Als antwoord daarop heeft de Commissie op 7 december 2023 een mededeling gepubliceerd waarin staat welke acties zij wil ondernemen naar aanleiding van het initiatief. Dit was een belangrijke eerste stap om gehoor te geven aan de oproep van burgers voor strengere normen voor dierenwelzijn en ethische overwegingen op de EU-markt.

“Fur Free Europe (Europa bontvrij)” heeft alle streefcijfers niet alleen gehaald, maar zelfs ruimschoots overschreden met meer dan 1,5 miljoen verzamelde handtekeningen en een behaalde drempel in 18 EU-landen. Dat is veel meer dan de vereiste 1 miljoen handtekeningen en behaalde drempels in ten minste 7 landen. Volgens de organisatoren hebben drie belangrijke factoren aan dit succes bijgedragen:

Grondige voorbereiding

Een EBI organiseren is geen sprint, maar een marathon. Het vergt zorgvuldige planning, voortdurende inspanningen en langetermijninzet om de doelen te halen.

Bouwen aan een sterk netwerk

Voor brede steun is het van cruciaal belang om contact te leggen met een grote verscheidenheid aan partnerorganisaties en dit netwerk gedurende de hele campagne te blijven uitbreiden.

Begroting en fondsenwerving

Een duidelijke begroting en een solide strategie voor het verzamelen van steun en het zekerstellen van financiering zijn essentieel om de campagne te ondersteunen en de doelstellingen ervan te realiseren.

Voorbereiding

De organisatoren van “Fur Free Europe” hebben gebruikgemaakt van hun eerdere ervaringen met EBI’s, zoals de initiatieven “End the Cage Age” en “Voor cosmetica zonder dierenleed (Save Cruelty Free Cosmetics)”. Daarvoor zijn respectievelijk ongeveer 1,4 miljoen en 1,2 miljoen handtekeningen verzameld. Deze eerdere ervaring is waardevol gebleken, omdat de organisatoren daardoor begrepen dat een zorgvuldige voorbereiding onmisbaar is om een EBI in goede banen te leiden.

Voordat de campagne van start ging, hebben de organisatoren een stevig netwerk van 82 partners opgebouwd, zodat zij konden rekenen op steun bij het verzamelen van handtekeningen. Eurogroup for Animals, de belangrijkste ngo die het initiatief steunt, is een overkoepelende organisatie waar meer dan 90 groepen lid van zijn. Een derde van deze organisaties zet zich al langere tijd in voor een verbod op bont en werd uitgenodigd om deel te nemen aan de campagne. Daarnaast hebben de organisatoren samengewerkt met groepen die buiten hun eigen netwerk vielen door relevante organisaties in de EU-landen op te zoeken.

Fondsenwerving en middelen

De organisatoren van “Fur Free Europe” hebben 1.904.595,00 euro aan steun en financiële middelen opgehaald, afkomstig van 30 sponsors, met aanzienlijke bijdragen van organisaties zoals FOUR PAWS, Eurogroup for Animals en Djurens Rätt.

Bronnen van financiering (€)

Opmerking: Meer informatie over de steun en financiering van “Fur Free Europe” is te vinden op de webpagina van de Commissie over dit initiatief. Alleen bijdragen van meer dan 500 euro per sponsor moeten worden gemeld.

De organisatoren hebben een “bank met campagnemiddelen” opgezet om hun vrijwilligers en partners te ondersteunen en ervoor te zorgen dat partnernetwerken het initiatief actief konden promoten. In deze “bank” konden vrijwilligers en partners communicatiemateriaal, templates voor sociale media en campagnestrategieën vinden. De organisatoren hebben ook regelmatig vergaderd met partners om hen op de hoogte te houden van de voortgang van het initiatief, de campagne te coördineren en eventuele uitdagingen tijdens de campagne te bespreken. 

Campagnestrategie en plan voor het verzamelen van handtekeningen

Een sterke onlineaanwezigheid was de belangrijkste campagnestrategie van de organisatoren, omdat zij inzagen dat dit de meest doeltreffende manier is om een breed publiek te bereiken en bij het initiatief te betrekken. Ze hebben een meertalige website gemaakt met achtergrondinformatie over het initiatief, de doelstellingen, een pagina voor het verzamelen van handtekeningen en een nieuwsbrief. Daarnaast zorgden de organisatoren ervoor dat zij op sociale media te vinden waren, onder andere op Instagram (5.300 volgers en 295 posts). Ze hebben ook hun eigen socialemediakanalen gebruikt om het initiatief te promoten: X (voorheen Twitter) met 16.100 volgers, YouTube met 844 abonnees, Instagram met 6.200 volgers en Facebook met 20.000 volgers. 

De organisatoren hebben de fase van het verzamelen van handtekeningen zorgvuldig voorbereid. Ze hebben doelstellingen vastgesteld voor elke lidstaat op basis van verschillende factoren, zoals de aanwezigheid van de bontindustrie in dat land, het aantal handtekeningen dat eerder in dat land was verzameld voor soortgelijke campagnes en het aantal actieve ondersteunende organisaties. De organisatoren besloten zoveel mogelijk EU-landen te bereiken, om aan te tonen dat het initiatief breed werd gedragen in de hele Europese Unie. 

“Het is niet eenvoudig om meer dan 1 miljoen handtekeningen te verzamelen. Je moet je dus niet alleen richten op het minimum van zeven EU-landen” – organisator van het Europees burgerinitiatief “Fur Free Europe”.

De organisatoren hebben een onafhankelijk online-verzamelsysteem gebruikt. 

[Hoewel de organisatoren van “Fur Free Europe” een onafhankelijk online-verzamelsysteem gebruikten, is het sinds 1 januari 2023 alleen mogelijk om het centrale online-verzamelsysteem te gebruiken voor het online verzamelen van handtekeningen.]

De campagnestrategie was voornamelijk gericht op sociale media en de organisatoren zetten hun netwerk in om de campagne van “Fur Free Europe” onder de aandacht te brengen bij de doelgroepen van de verschillende partnerorganisaties. De organisatoren hebben de campagnestrategie geanalyseerd en bijgewerkt om na een stillere periode in het campagnejaar weer een groter publiek te bereiken door met partners te bespreken wat goed heeft gewerkt en wat niet.

“Je moet altijd analyseren, testen, je plan opnieuw uitvoeren, nagaan wat werkt en waar, en de moed er altijd in houden!”, organisator van het EBI “Fur Free Europe”

De organisatoren van “Fur Free Europe” hebben besloten al op 1 maart 2023 te stoppen met de inzameling van handtekeningen, twee en een halve maand voor de deadline. In totaal werden 1.701.892 handtekeningen voor het initiatief verzameld in 27 EU-landen, waarvan 88 % geldig werd verklaard door de nationale autoriteiten. De vereiste drempel werd gehaald in 18 EU-landen — het hoogste aantal dat een EBI ooit heeft gehaald.

Op 14 juni 2023 hebben de organisatoren 1.502.319 geldige steunbetuigingen ingediend bij de Europese Commissie. Duitsland was met 518.534 handtekeningen de grootste steunbetuiger van het initiatief “Fur Free Europe”, gevolgd door Frankrijk (107.672) en Zweden (101.645). Met het indienen van de handtekeningen begon de onderzoeksperiode van zes maanden. 

Aantal verzamelde steunbetuigingen voor “Fur Free Europe” per lidstaat

De vinkjes in de grafiek geven aan in welke EU-landen de drempel voor steunbetuigingen voor het initiatief is gehaald. “Fur Free Europe” heeft in 18 EU-landen de drempel bereikt. De volledige tabel met steunbetuigingen voor “Fur Free Europe” is te vinden op de webpagina van de Commissie over dit initiatief. 

Formele indiening en bijeenkomsten met de Commissie

Na de formele indiening van het initiatief “Fur Free Europe” ontmoetten de organisatoren op 20 juli 2023 Věra Jourová, vicevoorzitter van de Europese Commissie voor Waarden en Transparantie, en Stella Kyriakides, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid (Persbericht). 

(© Europese Unie, 2023.)

Hoorzitting in het Europees Parlement

Op 10 oktober 2023 heeft het Europees Parlement een openbare hoorzitting gehouden over het initiatief “Fur Free Europe”. Tijdens deze openbare hoorzitting hebben de organisatoren hun doelstellingen gepresenteerd en hadden zij een constructieve dialoog met de leden van het Europees Parlement. Bekijk de opname van de openbare hoorzitting.

(© Europese Unie, 2023.)

Plenair debat in het Europees Parlement

Op 19 oktober 2023 werd het initiatief “Fur Free Europe” besproken tijdens een plenaire vergadering van het Europees Parlement. Bekijk het plenaire debat: Deel 1 | Deel 2.

Formeel antwoord van de Europese Commissie

Op 7 december 2023 heeft de Europese Commissie een mededeling aangenomen waarin zij op het initiatief “Fur Free Europe” reageert. De Commissie verwelkomde het initiatief en kondigde de volgende acties aan (persbericht): 

1. Wetenschappelijke beoordeling door de EFSA: De Commissie heeft de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) gevraagd uiterlijk in maart 2025 een wetenschappelijk advies uit te brengen over het welzijn van pelsdieren. De EFSA moet zich in dit advies concentreren op de dieren die uitsluitend voor de pelsproductie worden gehouden, namelijk nertsen, vossen, wasbeerhonden en chinchilla’s. Ook moet de EFSA een analyse maken van het welzijn van deze dieren, de gangbare houderijsystemen en de manier waarop welzijnsproblemen onder de huidige landbouwomstandigheden kunnen worden voorkomen of beperkt.
2. Beoordeling van voorgestelde verboden: De Commissie beoordeelt vervolgens de verboden waar het initiatief “Fur Free Europe” voor pleit, inclusief de economische en sociale gevolgen van deze verboden in de EU. 
3. Besluit over de pelsdierhouderij en het in de handel brengen van bont: De Commissie zal uiterlijk in maart 2026 meedelen of zij het passend vindt om na een overgangsperiode de pelsdierhouderij en het in de handel brengen van bont in de EU te verbieden. Daarbij zal ze rekening houden met het advies van de EFSA en de resultaten van de beoordeling van de verboden.  

De Commissie zal ondertussen ook haar voorbereidende werkzaamheden voor andere voorstellen inzake dierenwelzijn voortzetten, zoals aangekondigd in de “van boer tot bord”-strategie. Ze neemt ook verschillende maatregelen met betrekking tot de gevolgen van de pelsdierhouderij voor het welzijn, de volksgezondheid en het milieu. Het gaat onder meer om bezoeken aan pelsdierfokkerijen in EU-landen, waarbij zij de “één gezondheid”-mechanismen en een effectbeoordeling zal doorlichten, met het oog op een eventuele herziening van de verordening inzake de etikettering van textielproducten. De Commissie zal een “één gezondheid”-benadering volgen, waarbij ervan wordt uitgegaan dat de gezondheid van mens, dier en milieu onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, om uitbraken van ziekten op pelsdierfokkerijen te voorkomen, op te sporen en erop te reageren.

Op 9 februari 2024 kwamen de organisatoren samen met commissaris Kyriakides om het antwoord van de Commissie op hun initiatief te bespreken.

(© Europese Unie, 2024.)

Hieronder volgen enkele belangrijke tips van de organisatoren van “Fur Free Europe” voor een geslaagde campagne:

Doe vooraf uw huiswerk! 

Een grondige voorbereiding is van groot belang. Zorg ervoor dat u het EBI-proces en de wettelijke vereisten volledig begrijpt om te voorkomen dat u later tegen belemmeringen aan loopt.

Stel vragen aan onze deskundigen als u twijfels hebt over uw initiatief!

Werk samen met gevestigde maatschappelijke organisaties

Ga een samenwerking aan met organisaties die burgers al kennen en steunen. Hun bestaande netwerken zullen helpen om uw boodschap te verspreiden en een breder publiek te bereiken.

Breid uw netwerk uit

Richt u op het opbouwen van nieuwe relaties en partnerschappen om uw bereik te vergroten. Hoe meer contacten u legt, hoe groter de impact van uw initiatief zal zijn.

Motiveer uw medestanders

Moedig de mensen of organisaties die zich aansluiten bij uw initiatief aan om uw campagne actief te promoten. Geef hun de juiste hulpmiddelen, zoals belangrijke informatie, communicatie-advies en belangrijke campagnedatums, zodat zij uw boodschap via hun eigen kanalen kunnen delen.

Meer informatie over “Fur Free Europe” is te vinden op de website van de organisatoren en de webpagina van de Commissie over dit initiatief.

Bekijk meer informatiemateriaal waarin de organisatoren van “Fur Free Europe” aan het woord komen.