Minority SafePack — ένα εκατομμύριο υπογραφές για την πολυμορφία στην Ευρώπη

Η πρωτοβουλία «Minority SafePack — ένα εκατομμύριο υπογραφές για την πολυμορφία στην Ευρώπη» ζήτησε τη βελτίωση της προστασίας των ατόμων που ανήκουν σε εθνικές και γλωσσικές μειονότητες και την ενίσχυση της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας στην Ένωση. Κατόρθωσε να συγκεντρώσει 1 123 422 επικυρωμένες δηλώσεις υποστήριξης κατά τη διάρκεια της περιόδου συγκέντρωσης υπογραφών διάρκειας ενός έτους και κατάφερε να επιτύχει τα ελάχιστα όρια υπογραφών σε 11 κράτη μέλη.  

Η πρωτοβουλία καταχωρίστηκε στις 3 Απριλίου 2017, ημερομηνία που σηματοδότησε επίσης την έναρξη της περιόδου συγκέντρωσης υπογραφών διάρκειας ενός έτους. Η καταχώριση από την Επιτροπή πραγματοποιήθηκε έπειτα από την αρχική της απόφαση, του Σεπτεμβρίου 2013, να αρνηθεί την καταχώριση της πρωτοβουλίας, απόφαση η οποία ακυρώθηκε από το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Φεβρουάριο του 2017.   

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, η Επιτροπή κλήθηκε να προτείνει 11 νομικές πράξεις προκειμένου να βελτιώσει την προστασία των προσώπων που ανήκουν σε εθνικές και γλωσσικές μειονότητες, και να ενισχύσει την πολιτιστική και τη γλωσσική πολυμορφία εντός της Ένωσης. Η πρωτοβουλία επικεντρωνόταν σε θέματα όπως οι περιφερειακές και οι μειονοτικές γλώσσες, η εκπαίδευση και ο πολιτισμός, η περιφερειακή πολιτική, η συμμετοχή, η ισότητα, το περιεχόμενο των οπτικοακουστικών και λοιπών μέσων ενημέρωσης και η παρεχόμενη από τις περιφερειακές (κρατικές) αρχές στήριξη. Αξιοσημείωτο είναι ότι 2 από τις 11 προτεινόμενες νομικές πράξεις δεν ενέπιπταν στο πλαίσιο της δικαιοδοσίας της Επιτροπής να προτείνει νομοθεσία. Ως εκ τούτου, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας στάθηκε δυνατή μόνο η συγκέντρωση δηλώσεων υποστήριξης με βάση τις 9 προτάσεις που ενέπιπταν στις αρμοδιότητες της Επιτροπής. 

Οι εννέα προτάσεις που καταχωρίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν οι εξής: 

1. Σύσταση της ΕΕ σχετικά με την προστασία και την προώθηση της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας
2. Προγράμματα χρηματοδότησης για μικρές γλωσσικές κοινότητες
3. Δημιουργία κέντρου γλωσσικής πολυμορφίας
4. Συμπερίληψη της προστασίας των εθνικών μειονοτήτων και της προαγωγής της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας στους στόχους των ταμείων περιφερειακής ανάπτυξης της ΕΕ
5. Έρευνα σχετικά με την προστιθέμενη αξία που προσφέρουν οι μειονότητες στις κοινωνίες μας και στην Ευρώπη
6. Διασφάλιση οιονεί ισότητας για τις ανιθαγενείς μειονότητες όπως οι Ρομά
7. Ενιαίο ευρωπαϊκό δίκαιο για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ώστε οι πολίτες να μπορούν να απολαμβάνουν υπηρεσίες και ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις στη μητρική τους γλώσσα
8. Ελευθερία παροχής υπηρεσιών και λήψης οπτικοακουστικού περιεχομένου στις περιοχές όπου κατοικούν μειονότητες
9. Απαλλαγή κατά κατηγορία της παροχής περιφερειακής (κρατικής) στήριξης για τον πολιτισμό, τα μέσα επικοινωνίας και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς των μειονοτήτων 

Οι διοργανωτές θεώρησαν την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών απαραίτητη για τον αγώνα υπέρ των δικαιωμάτων των μειονοτήτων:

«Είναι το μόνο ισχυρό εργαλείο της συμμετοχικής δημοκρατίας στην ΕΕ, το οποίο μπορεί να ενισχύσει τη φωνή των Ευρωπαίων πολιτών και να την κάνει να ακουστεί από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα» — Διοργανωτές της ΕΠΠ «Minority SafePack»

Μετά την ολοκλήρωση του σταδίου συγκέντρωσης υπογραφών, ακολούθησε η διαδικασία επικύρωσης των υπογραφών και η πρωτοβουλία υποβλήθηκε επίσημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 10 Ιανουαρίου 2020 (βλ. δελτίο Τύπου).  Στις 14 Ιανουαρίου 2021 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την πρωτοβουλία (βλ. δελτίο Τύπου).

Δέσμευση και επιμονή 

Αφοσίωση στον στόχο ακόμη και όταν τα πράγματα δεν εξελίσσονται σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο.

Μια καλά σχεδιασμένη στρατηγική εκστρατείας προσαρμοσμένη στο ακροατήριο-στόχο. 

Δραστήρια διεξαγωγή επιτόπιων εκστρατειών σε τοπικές κοινότητες σε διάφορα κράτη μέλη και ταυτόχρονη στόχευση θεσμικών οργάνων και πολιτικών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Προσέγγιση ανθρώπων με τη χρήση μειονοτικών γλωσσών. 

Ομάδα και εταιρικές σχέσεις

Εντοπισμός ισχυρών και αξιόπιστων εταίρων για την εκστρατεία και δημιουργία μιας εργατικής και αφοσιωμένης ομάδας.  

Προετοιμασία

Η πρωτοβουλία πολιτών «Minority SafePack» δρομολογήθηκε από μια ομάδα διοργανωτών, με την υποστήριξη της Ομοσπονδιακής Ένωσης Ευρωπαϊκών Εθνοτικών Ομάδων (FUEN), του Λαϊκού Κόμματος του Νότιου Τιρόλου, της Δημοκρατικής Συμμαχίας Ούγγρων στη Ρουμανία και της Νεολαίας των Ευρωπαϊκών Εθνοτικών Ομάδων. Η προετοιμασία πριν από την αρχική έναρξη της εκστρατείας το 2013 διήρκεσε δύο χρόνια.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου προετοιμασίας, οι διοργανωτές είχαν κατά νου σαφείς στόχους. Έδιναν ιδιαίτερη σημασία στην κατάρτιση μιας σειράς νομικών προτάσεων με έμφαση στην υλοποίηση των αιτημάτων τους. Έχοντας αυτό κατά νου, διοργάνωσαν συνεδριάσεις, συμβουλεύτηκαν νομικούς εμπειρογνώμονες και ειδικούς επί των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και κατέβαλαν προσπάθειες να κερδίσουν την υποστήριξη πολιτικών σε διάφορα επίπεδα. Φρόντισαν επίσης η πρόταση της πρωτοβουλίας να βασίζεται στις ευρωπαϊκές συνθήκες και προσάρμοσαν αναλόγως τη διατύπωση.

Επιπλέον προκλήσεις κατά το στάδιο της προετοιμασίας της πρωτοβουλίας αποτέλεσαν η ευρεία εστίαση και οι φιλόδοξοι στόχοι της. Αντί να επικεντρώνεται σε ένα μόνο ζήτημα, επιδίωξη της πρωτοβουλίας ήταν να λάβει υπόψη τα πολυάριθμα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραδοσιακές μειονότητες σε διάφορα κράτη μέλη και να βρει ολοκληρωμένες λύσεις στον μεγάλο αυτό αριθμό ζητημάτων. Επίσης, ο στόχος της πρωτοβουλίας ήταν πολύ ευρύτερος από την απλή συγκέντρωση ενός εκατομμυρίου υπογραφών. Πράγματι, η έναρξη διαλόγου στον ευρωπαϊκό δημόσιο χώρο και η αξιοποίηση της περιόδου του ενός έτους για την οικοδόμηση ενός ισχυρού και ανθεκτικού στον χρόνο συνασπισμού είχαν υψηλή προτεραιότητα. Οι διοργανωτές δεν ήθελαν να περιοριστούν στη συγκέντρωση υπογραφών σε επτά κράτη μέλη· επιθυμούσαν να παρουσιάσουν την πρωτοβουλία τους σε όσο το δυνατόν περισσότερες περιοχές της Ευρώπης. 

Το στάδιο προετοιμασίας της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» δεν ήταν εύκολο, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε την πρώτη αίτηση καταχώρισης διότι τα αιτήματα που έθετε η πρωτοβουλία δεν ενέπιπταν στη δικαιοδοσία της να προτείνει νομικές πράξεις της ΕΕ. Αυτή η απόφαση της Επιτροπής προσβλήθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, η επίσημη καταχώριση της πρωτοβουλίας χρειάστηκε αρκετά χρόνια και τελικά πραγματοποιήθηκε το 2017.

Την εκστρατεία συντόνιζε η Ομοσπονδιακή Ένωση Ευρωπαϊκών Εθνοτικών Ομάδων, η κεντρική οργάνωση των ευρωπαϊκών μειονοτήτων, στην οποία συμμετέχουν πάνω από 100 οργανισμοί από 35 χώρες. Βασικά βήματα για τους διοργανωτές κατά το στάδιο προετοιμασίας ήταν η κατάστρωση σαφούς στρατηγικής, ο εντοπισμός εταίρων και η εύρεση πόρων για τη διοργάνωση της ευρωπαϊκής εκστρατείας.  

Συγκέντρωση χρηματοδότησης και πόροι

Οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» συγκέντρωσαν 348 500,00 ευρώ στήριξης και χρηματοδότησης από την Ομοσπονδιακή Ένωση Ευρωπαϊκών Εθνοτικών Ομάδων (FUEN).

Πηγές χρηματοδότησης (€)

Σημείωση: Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη στήριξη και τη χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» διατίθενται στην ειδική ιστοσελίδα της Επιτροπής. Είναι υποχρεωτική η αναφορά μόνο των συνεισφορών άνω των 500 ευρώ ανά χορηγό.

Στρατηγική της εκστρατείας και σχέδιο συγκέντρωσης υπογραφών

Το στάδιο συγκέντρωσης υπογραφών της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2017. Η έναρξη της εκστρατείας γιορτάστηκε με εκδήλωση στο κάστρο Μπάνφι της Ρουμανίας τον επόμενο μήνα, στην οποία παρέστησαν πάνω από 400 υποστηρικτές από κάθε γωνιά της Ευρώπης, ενώ την εκδήλωση κάλυψαν περισσότεροι από 50 δημοσιογράφοι (παρακολουθήστε βίντεο της έναρξης της εκστρατείας εδώ).

Μετά την επίσημη έναρξη, διάφοροι οργανισμοί μέλη της πρωτοβουλίας και εταίροι σε διάφορα κράτη μέλη και περιοχές άρχισαν αμέσως να σχεδιάζουν και να διοργανώνουν τις δικές τους εκδηλώσεις προς στήριξη της πρωτοβουλίας. Επιπλέον, αναπτύχθηκε μια πανευρωπαϊκή στρατηγική για την εκστρατεία και εγκαινιάστηκε νέα ιστοσελίδα που περιείχε κατά κύριο λόγο εύληπτες ιστορίες από ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς και το φυλλάδιο «Minority SafePack», μαζί με άλλο προωθητικό υλικό. 

Κατά το στάδιο της υλοποίησης, οι οργανισμοί που υποστηρίζουν την πρωτοβουλία μοίρασαν επίσης μεταξύ τους τα διάφορα καθήκοντα. Για παράδειγμα, η Δημοκρατική Συμμαχία Ούγγρων στη Ρουμανία (RMDSZ) δεσμεύτηκε να συγκεντρώσει 250 000 υπογραφές από τον απαιτούμενο αριθμό του 1 εκατομμυρίου. 

Για να προσεγγίσουν τις κύριες ομάδες στόχους τους (τις εθνικές μειονότητες), οι διοργανωτές προσπάθησαν να συνδέσουν τα μηνύματα της εκστρατείας τους με τα ποικίλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μειονότητες στην Ευρώπη. Ήταν σημαντικό τα μηνύματα να γίνουν ακόμα πιο εξατομικευμένα, «καθώς οι διάφορες μειονότητες στην Ευρώπη ζουν υπό διαφορετικές συνθήκες, κυρίως ανάλογα με το κράτος μέλος στο οποίο κατοικούν· ορισμένες έχουν πλήρη αυτονομία λήψης αποφάσεων σε θέματα που τις αφορούν, ενώ άλλες δεν έχουν καν αναγνωριστεί. Στην περίπτωση κοινοτήτων που αντιμετωπίζουν προβλήματα, προσπαθήσαμε να προσδιορίσουμε τα πιο φλέγοντα και παρουσιάσαμε την πρωτοβουλία “Minority SafePack” ως πιθανή λύση». 

Οι διοργανωτές εντόπισαν επίσης άλλη μια σημαντική ομάδα στόχο, τους πολίτες κρατών μελών που διατηρούν ισχυρούς δεσμούς με τους συμπατριώτες τους που κατοικούν σε άλλες χώρες, όπως η Δανία, η Γερμανία και η Ουγγαρία. 

Όσον αφορά την υλοποίηση της στρατηγικής της εκστρατείας, ήταν απαραίτητη η μετάφραση του υλικού και η χρήση μεγάλου αριθμού γλωσσών. Η πρωτοβουλία «Minority SafePack» κατέληξε να χρησιμοποιεί περισσότερες από 30 γλώσσες στις επικοινωνίες της και οι διοργανωτές αποφάσισαν επίσης να πραγματοποιήσουν την εκστρατεία και σε περιφερειακές γλώσσες χωρίς επίσημο ενωσιακό καθεστώς. Αυτό ήταν σημαντικό, καθώς περίπου 50 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες μιλούν περιφερειακές ή μειονοτικές γλώσσες και ο στόχος ήταν κάθε Ευρωπαίος πολίτης που ανήκει σε κάποια εθνοτική μειονότητα ή γλωσσική ομάδα να ταυτιστεί με το κεντρικό μήνυμα της εκστρατείας, δηλαδή ότι είναι προς το συμφέρον της κοινότητάς του/της και ότι αποτελεί επένδυση στη ζωή των μελλοντικών γενεών. Εκατοντάδες μηνύματα προσαρμόστηκαν επιτυχημένα στις διάφορες ομάδες στόχους: «Φανταστείτε ότι είστε ένας από τους 41 χιλιάδες ομιλητές της λαντινικής γλώσσας στη βόρεια Ιταλία και βλέπετε ανάρτηση στη λαντινική στις ενημερώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσής σας!»

Η εξασφάλιση ισχυρής υποστήριξης από άτομα εκτός των μειονοτικών κοινοτήτων σε ολόκληρη την Ευρώπη ήταν επίσης απαραίτητη για να διασφαλιστεί η επιτυχία της πρωτοβουλίας. Ήταν απαραίτητο το μήνυμα της εκστρατείας να διατυπωθεί με σαφήνεια: «Είμαστε στο σωστό στρατόπεδο. Δεν σκοπεύουμε να στερήσουμε τίποτα από τις πλειονοτικές κοινότητες!», όπως το έθεσε ο πρόεδρος της RMDSZ, Hunor Kelemen. Επιπλέον, οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» θεώρησαν σημαντική τη συμμετοχή των πλειονοτικών ομάδων λόγω της θέλησής τους να δημιουργήσουν ένα ισχυρό δίκτυο εταίρων με στόχο «έναν συνασπισμό που θα καταστήσει την πρωτοβουλία αναπόφευκτη για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή». 

Οι διοργανωτές επιθυμούσαν επίσης να εφαρμόσουν τη στρατηγική τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναζητώντας και κερδίζοντας την υποστήριξη πολιτικών ηγετών. Για να το επιτύχουν αυτό, οι διοργανωτές ταξίδεψαν και επισκέφτηκαν πολλούς εταίρους, θεσμικά όργανα και οργανισμούς μέλη της πρωτοβουλίας σε διάφορες χώρες. Η αντιπροσωπεία της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» συναντήθηκε επίσης με τη διακομματική ομάδα μειονοτήτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για να συζητήσουν σχετικά με την εκστρατεία. Οι διοργανωτές κάλεσαν τη διακομματική ομάδα να βοηθήσει να διαδοθεί το μήνυμα της πρωτοβουλίας εντός του Κοινοβουλίου, ενώ ζήτησαν από τους ευρωβουλευτές να ενημερώσουν τον λαό και τα μέσα ενημέρωσης στα κράτη μέλη τους σχετικά με την εκστρατεία, και να βοηθήσουν στην εξεύρεση εταίρων ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχία της πρωτοβουλίας. Ο συμπρόεδρος Nils Torvalds διαβεβαίωσε την αντιπροσωπεία για την υποστήριξή του, ενώ αρκετοί ευρωβουλευτές ανακοίνωσαν ότι θα συμμετείχαν ενεργά στην εκστρατεία. Για την πρωτοβουλία «Minority SafePack» ήταν σημαντικό να υπάρχει επίσης υποστήριξη εντός του Συμβουλίου της Ευρώπης. Για να εξασφαλίσει αυτή την υποστήριξη, η αντιπροσωπεία της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» παρέστη στη φθινοπωρινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Στρασβούργο.

Η συνεισφορά των οργανισμών μελών της πρωτοβουλίας, των περιφερειακών εταίρων και των κοινοτήτων επιτέλεσε πολύ σημαντικό ρόλο στη συγκέντρωση του απαιτούμενου αριθμού υπογραφών (ένα εκατομμύριο). Η ομάδα της εκστρατείας εργάστηκε εντατικά για να παράσχει τις απαραίτητες πληροφορίες και να μοιραστεί βέλτιστες πρακτικές και επιτυχημένες στρατηγικές με το δίκτυό της. Το προεδρείο της FUEN και τα μέλη της επιτροπής πολιτών ήταν συνεχώς διαθέσιμα να επισκεφτούν τα κράτη μέλη και να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες. Ωστόσο, κατά το στάδιο συγκέντρωσης υπογραφών, το δίκτυο σε επίπεδο βάσης ήταν απαραίτητο, ώστε να ειπωθούν προσωπικές ιστορίες και μηνύματα και να καταδειχθεί στις τοπικές κοινότητες ότι η πρωτοβουλία «Minority SafePack» ήταν μια «πρωτοβουλία που μπορεί να βελτιώσει την καθημερινή ζωή των μειονοτικών κοινοτήτων και των 50 εκατομμυρίων πολιτών της ΕΕ που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες ή μιλούν μειονοτικές γλώσσες».

Η δημιουργία ενός ισχυρού συνασπισμού εταίρων περιλάμβανε οργανισμούς με προηγούμενη πείρα σε ανάλογες εκστρατείες, οι οποίοι ανέλαβαν να διαχειριστούν το θέμα. Οι εταίροι αυτοί έπαιξαν κρίσιμο ρόλο στη συγκέντρωση υπογραφών, ιδίως στη Λιθουανία, τη Βουλγαρία, τη Σλοβενία και την Ισπανία. Οι διοργανωτές κρατούσαν τους εταίρους σε εγρήγορση ενημερώνοντάς τους σχετικά με τα ορόσημα που επιτυγχάνονταν και διασφαλίζοντας διαρκή επικοινωνία μεταξύ των μελών του δικτύου. Η συγκέντρωση υπογραφών ήταν επικεντρωμένη στα κράτη μέλη με μεγάλες μειονοτικές κοινότητες και σε χώρες όπου η προστασία των μειονοτήτων παρουσίαζε μεγαλύτερες δυσκολίες.

Τα τεχνολογικά μέσα για τη συγκέντρωση υπογραφών τέθηκαν σε εφαρμογή τον Ιούνιο του 2017. Ο ιστότοπος της εκστρατείας «Minority SafePack» παρείχε πρόσβαση σε έντυπες φόρμες συμπλήρωσης, καθώς και στο διαδικτυακό εργαλείο υπογραφής. Τον Σεπτέμβριο του 2017 οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το διαδικτυακό σύστημα συγκέντρωσης υπογραφών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς ανταποκρινόταν περισσότερο στις ανάγκες τους.

Πέρα από τη βελτιστοποίηση του διαδικτυακού συστήματός της για τη συγκέντρωση υπογραφών, η πρωτοβουλία βασιζόταν επίσης σε μεγάλο βαθμό στη συλλογή υπογραφών με έντυπες φόρμες συμπλήρωσης. Για παράδειγμα, εθελοντές πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι στις κοινότητές τους, ενημέρωναν σχετικά με την εκστρατεία και βοηθούσαν τους υπογράφοντες να συμπληρώσουν τις φόρμες με τις απαιτούμενες πληροφορίες. Οι διοργανωτές τόνισαν τα εξής: «Η πείρα μάς λέει ότι, για να συγκεντρώσουμε υπογραφές, πρέπει να βγούμε στον δρόμο και να μιλήσουμε στον κόσμο».

Η συγκέντρωση υπογραφών της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» έληξε τον Απρίλιο του 2018 με συνολικά 1 320 246 δηλώσεις υποστήριξης. Οι δηλώσεις αυτές διαβιβάστηκαν στις εθνικές αρχές που ήταν υπεύθυνες για τον έλεγχό τους σε κάθε κράτος μέλος. Μετά την τυπική διαδικασία, ο τελικός αριθμός των υπογραφών που επικυρώθηκαν από τις εθνικές αρχές ήταν 1 123 422. Ο απαιτούμενος ελάχιστος αριθμός υπογραφών συγκεντρώθηκε σε 11 κράτη μέλη.

Στη συνέχεια, η πρωτοβουλία υποβλήθηκε επίσημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 10 Ιανουαρίου 2020. 

Η πρωτοβουλία «Minority SafePack» ήταν μία από τις πρώτες που ανέπτυξαν μια μακροχρόνια στρατηγική για την υποβολή της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για τον σκοπό αυτόν, η FUEN συγκέντρωσε μια ομάδα Ευρωπαίων νομικών εμπειρογνωμόνων, προκειμένου να εκπονήσουν μια συγκεκριμένη δέσμη νομοθετικών προτάσεων με βάση τις προτάσεις της πρωτοβουλίας. Στην ουσία, επρόκειτο για έναν οδηγό βήμα προς βήμα σχετικά με τον τρόπο υλοποίησης αυτών των προτάσεων εντός του ισχύοντος νομικού πλαισίου της ΕΕ. Οι προτάσεις αυτές παρουσιάστηκαν στη συνέχεια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με τις βεβαιώσεις των 1 123 422 επικυρωμένων δηλώσεων υποστήριξης. 

Οι διοργανωτές, ως μέρος της στρατηγικής τους, πραγματοποίησαν επίσης μια εκστρατεία προώθησης. Οι διοργανωτές συνάντησαν αρχηγούς κρατών, εκπροσώπους κυβερνήσεων, βουλευτές εθνικών κοινοβουλίων, ευρωβουλευτές και βουλευτές περιφερειακών κυβερνήσεων, και παρουσίασαν σε αυτούς την πρωτοβουλία. Οι διοργανωτές τόνισαν ότι τα «αποτελέσματα της εκστρατείας προώθησης ήταν θεαματικά: πολλές περιοχές εξέδωσαν δηλώσεις υποστήριξης, ενώ το γερμανικό κοινοβούλιο, το κοινοβούλιο της Ουγγαρίας και η Κάτω Βουλή των Κάτω Χωρών εξέδωσαν επίσης τέτοια ψηφίσματα. Επιπλέον, η πρωτοβουλία “Minority SafePack” αποτέλεσε την πρώτη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών που συζητήθηκε στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ ακολούθησε ψήφισμα το οποίο εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία». 

Αριθμός δηλώσεων υποστήριξης που συγκέντρωσε η πρωτοβουλία «Minority SafePack» ανά κράτος μέλος

Τα πράσινα «τικ» στον χάρτη δείχνουν τα κράτη μέλη της ΕΕ στα οποία συμπληρώθηκε επιτυχώς το ελάχιστο απαιτούμενο όριο υπογραφών για την υποστήριξη της πρωτοβουλίας. Η πρωτοβουλία «Minority SafePack» πέτυχε τα ελάχιστα απαιτούμενα όρια σε 11 κράτη μέλη. Ο πλήρης κατάλογος με τις δηλώσεις υποστήριξης της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» διατίθεται στη σελίδα της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» στο μητρώο ΕΠΠ.

Επίσημη υποβολή και συναντήσεις με την Επιτροπή

Μετά την επίσημη υποβολή της πρωτοβουλίας στις 10 Ιανουαρίου 2020, οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας συναντήθηκαν με την αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα Αξιών και Διαφάνειας, Βιέρα Γιούροβα, και την επίτροπο Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, Μαρίγια Γκαμπριέλ στις 5 Φεβρουαρίου 2020.

Δημόσια ακρόαση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Στη συνέχεια, στις 15 Οκτωβρίου 2020, πραγματοποιήθηκε δημόσια ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στην ακρόαση συμμετείχαν ευρωβουλευτές από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, σε συνεργασία με την Επιτροπή Αναφορών, καθώς και άλλες επιτροπές. Ανώτεροι εκπρόσωποι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης, τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και την Επιτροπή των Περιφερειών έλαβαν επίσης τον λόγο κατά την ακρόαση (βλ. δελτίο Τύπου).

Στη συνέχεια, η πρωτοβουλία συζητήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά τη σύνοδο της ολομέλειάς του στις 14 Δεκεμβρίου 2020. Στις 17 Δεκεμβρίου 2020 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε την υποστήριξή του στην πρωτοβουλία εκδίδοντας ψήφισμα με 524 ψήφους υπέρ, 67 κατά και 103 αποχές. Το Κοινοβούλιο επισήμανε ότι οι εθνικές και γλωσσικές μειονότητες στην ΕΕ βρίσκονται αντιμέτωπες με τον κίνδυνο της αφομοίωσης και χάνουν τις γλώσσες τους, με αποτέλεσμα τη γλωσσική και πολιτιστική συρρίκνωση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να προτείνει νομικές πράξεις για την αντιμετώπιση του ζητήματος (βλ. δελτίο Τύπου).

Στο στάδιο αυτό, η πανδημία COVID-19 αποτέλεσε μεγάλη πρόκληση για την πρωτοβουλία. Η δημόσια ακρόαση χρειάστηκε να αναβληθεί δύο φορές και η πανδημία κατέστησε δύσκολη τη διατήρηση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στη δημόσια ατζέντα. 

Επίσημη απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Στις 14 Ιανουαρίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία ανέλυε τις ενέργειες στις οποίες θα προέβαινε ανταποκρινόμενη στην πρωτοβουλία «Minority SafePack». Τόνιζε ότι η ένταξη και ο σεβασμός της πλούσιας πολιτιστικής πολυμορφίας της Ευρώπης είναι μία από τις προτεραιότητες και ένας από τους στόχους της. Ωστόσο, ανέφερε επίσης ότι, από την αρχική παρουσίαση της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» το 2013, είχε ληφθεί ευρύ φάσμα μέτρων με αντικείμενο πολλές πτυχές των προτάσεων της εν λόγω πρωτοβουλίας. Στην ανακοίνωση εξετάστηκε χωριστά καθεμία από τις εννέα επιμέρους προτάσεις της πρωτοβουλίας, υπό το πρίσμα των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Το συμπέρασμα της Επιτροπής ήταν ότι, ενώ δεν προτείνονταν περαιτέρω νομικές πράξεις, η πλήρης εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών που ήδη υπάρχουν παρέχει ισχυρό οπλοστάσιο για τη στήριξη των στόχων της πρωτοβουλίας (βλ. δελτίο Τύπου).

Μετά τη δημοσίευση της ανακοίνωσης της Επιτροπής, οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για τη μη λήψη επακόλουθων νομοθετικών μέτρων. Στις 24 Μαρτίου 2021 η επιτροπή πολιτών της πρωτοβουλίας «Minority SafePack» υπέβαλε αίτηση στο Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζητώντας την ακύρωση της ανακοίνωσης. Με απόφαση της 9ης Νοεμβρίου 2022 το Δικαστήριο απέρριψε το αίτημα της ομάδας διοργανωτών. Οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες της πρωτοβουλίας άσκησαν έφεση κατά της απόφασης αυτής ενώπιον του Δικαστηρίου στις 21 Ιανουαρίου 2023. Η έφεση απορρίφθηκε με απόφαση του Δικαστηρίου της 5ης Ιουνίου 2025 (βλ. περισσότερα σχετικά με τη συνέχεια).

Προσεγγίστε ενεργά δυνητικούς ενδιαφερόμενους σε διάφορα επίπεδα. 

Η παρουσία στο επίπεδο του απλού λαού είναι απαραίτητη, ωστόσο η συνεργασία με πολιτικούς ηγέτες σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο είναι μείζονος σημασίας αν θέλετε να επιτύχετε.

Αφιερώστε χρόνο να σκεφτείτε το κοινό στο οποίο απευθύνεστε και βεβαιωθείτε ότι η στρατηγική επικοινωνίας που έχετε επιλέξει ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους. 

Λάβετε υπόψη τις διάφορες γλώσσες που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να επικοινωνήσετε μαζί τους, τη σημασία των τοπικών ιστοριών με τις οποίες οι άνθρωποι μπορούν να ταυτιστούν, καθώς και τα διαδικτυακά και μη διαδικτυακά μέσα επικοινωνίας. Είναι σημαντικό να προσεγγίσετε τους εν δυνάμει υποστηρικτές σας μέσω διαφορετικών διαύλων.

Τα πράγματα δεν πάνε πάντα σύμφωνα με το σχέδιο — προσαρμοστείτε ανάλογα.

Αν είστε παθιασμένοι με τον στόχο σας, αξιολογήστε με κριτική σκέψη την εκστρατεία σας, αμφισβητήστε τις δομές και τις αποφάσεις αν χρειάζεται και αλλάξτε πορεία όταν απαιτείται.

Συμμετάσχετε σε επιτόπιες δράσεις.

Παρόλο που σήμερα μεγάλο μέρος των υπογραφών συγκεντρώνεται διαδικτυακά, μην παραβλέπετε την αξία του να προσεγγίσετε τον απλό λαό. Η συνομιλία με τον κόσμο και η συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες είναι απαραίτητες για να διαδώσετε το μήνυμά σας και να βεβαιωθείτε ότι η εκστρατεία σας θα πετύχει τους στόχους της.

Αξιοποιείστε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Προσπαθήστε να έχετε ενεργή παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να πείσετε τοπικές διασημότητες να σας υποστηρίξουν. Αυτό θα συμβάλει το κύρος της πρωτοβουλίας.  

Αν έχετε αμφιβολίες σχετικά με την πρωτοβουλία σας, ρωτήστε τους ειδικούς μας!