Geallann Parlaimint na hEorpa go mbeidh níos mó freagrachta uirthi féin san obair leantach ar thionscnaimh rathúla

An bóthar fada i dtreo Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh a oibríonn do chách

An 5 Iúil 2018, vótáil Parlaimint na hEorpa i Strasbourg i bhfabhar an chinnidh chun tús a chur leis an gcaibidlíocht leis an gComhairle maidir leis an athbhreithniú ar rialachán an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh. Bhí fógra tábhachtach ag gabháil le cinneadh na Parlaiminte: D’fhógair György Schöpflin, Feisire de Pharlaimint na hEorpa atá freagrach thar ceann na Parlaiminte, go dtionscnódh sé athrú ar rialacha na Parlaiminte féin chun a áirithiú go bpléifidh an Pharlaimint tionscnaimh rathúla ó na saoránaigh sa suí iomlánach i gcónaí, chomh maith leis an éisteacht phoiblí le heagraithe dá bhforáiltear cheana féin sa rialachán atá ann faoi láthair. Is dul chun cinn tábhachtach é an gealltanas sin sa rialachán nua atá beartaithe, ós rud é nár éirigh leis an athbhreithniú go dtí seo dul i ngleic leis an bhfadhb chriticiúil a mheastar nach mbeadh tionchar polaitiúil ag tionscnaimh rathúla.  

Is ionstraim é an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh a bhfuil an-acmhainneacht ag baint léi, ní hamháin do shaoránaigh aonair nó d’eagraíochtaí na sochaí sibhialta – mar go gcuireann sé ar a gcumas páirt dhíreach a ghlacadh sa chlár oibre polaitiúil Eorpach – ach don Aontas Eorpach ina iomláine freisin. Tá sé d’acmhainn ag an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh leas a bhaint as iarracht bhunúsach na saoránach an tAontas Eorpach agus an tsochaí ina hiomláine a fheabhsú. Tá sé sin ríthábhachtach ag tráth a bhfuil líon mór daoine ag ceistiú ról an Aontais Eorpaigh, ról a mheasann siad a bheith ina thionscadal polaitiúil scothaicme nuair nach n-éisttear lena nguth ná lena n-imní. Cé go bhfuil an cumas ann, is bealach creagach é an bealach chun an acmhainneacht sin a bhaint amach, chun é a chur go trom. Léiríodh sna chéad sé bliana de thaithí ar thionscnaimh go bhfuil seans níos mó ann go mbeidh an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh, mura ndéantar é a rialáil agus a chur chun feidhme i gceart, ina chúis le tuilleadh díbhe agus sceipteachas i measc na saoránach ná mar a bhaineann lena gcumhachtú. Sin ceann de na cúiseanna a bhfuil athbhreithniú á dhéanamh ag institiúidí an Aontais Eorpaigh ar an reachtaíocht maidir leis an ionstraim faoi láthair.

Cé go n-aontaíonn na hinstitiúidí agus na páirtithe leasmhara uile gur gá an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh a dhéanamh níos inrochtana agus níos cairdiúla d’úsáideoirí agus gur fearr is eol do na saoránaigh é, is í an cheist is ríthábhachtaí a bhaineann leis an athbhreithniú ná conas a chinntiú go gcaithfear go cothrom le tionscnaimh rathúla na saoránach – iad siúd ar éirigh leo milliún síniú a bhailiú. Le sé bliana anuas, bhí ceithre thionscnamh – go luath ina gcúig thionscnamh – ar éirigh leo, agus a luaithe a aithníodh amhlaidh iad, d’iompaigh na súile go léir láithreach ar an gCoimisiún Eorpach. Conas a thabharfadh an Coimisiún freagra? Tá sé sin intuigthe sa mhéid gurb é an Coimisiún amháin atá i dteideal tús a chur le próisis reachtacha agus, dá bhrí sin, tá sé faoi ualach foirmiúil ar an bhfreagracht freagairt do thionscnaimh ar éirigh leo.

Ba é an toradh a bhí air sin freisin, áfach, go raibh neamhréir struchtúrach ann idir na heagraithe agus lucht tacaíochta na dtionscnamh ó na saoránaigh ar éirigh leo, ar thaobh amháin, agus lucht ceaptha beartas na hEorpa ar an taobh eile. Is sa chomhthéacs sin atá tús curtha againn le feachtas #EPForgetUsNot na sochaí sibhialta, a bhfuil níos mó ná 80 eagraíocht de chuid na sochaí sibhialta agus gach tionscnamh ó na saoránaigh ar éirigh leo ann, chun aghaidh a thabhairt ar an bhfreagracht thábhachtach atá ar Pharlaimint na hEorpa san obair leantach ar thionscnaimh rathúla. Táimid suite de nach féidir ach le Parlaimint na hEorpa – mar an t-aon institiúid AE a thoghann saoránaigh go díreach agus atá freagrach do na saoránaigh – idirghabháil inchreidte agus éifeachtach a dhéanamh idir na héilimh réasúnta simplí a eascraíonn as tionscnamh rathúil agus as réaltacht chasta déanta beartas na hEorpa.

Is céadchéim thábhachtach i dtreo úinéireacht mhéadaithe ar an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh é tiomantas na Parlaiminte díospóireachtaí iomlánacha a reáchtáil maidir le tionscnaimh rathúla. Beidh gá le tuilleadh céimeanna a leanúint agus beidh ar gach institiúid a cion féin den fhreagracht as an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh a ghlacadh. Is é sin an t-aon chaoi a n-éireoidh leis an ionstraim rannpháirtíochta, ní hamháin i súile lucht déanta beartas, ach i súile na saoránach ar fud an Aontais.