An luach a bhaineann leis an Tionscnamh ó na Saoránaigh don daonlathas rannpháirteach ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais: Éire i bhfócas

An 16 Meitheamh 2021, eagraíodh imeacht ar líne a chuireann an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh chun cinn do shaoránaigh na hÉireann, agus é mar aidhm leis feasacht a mhéadú faoin uirlis thábhachtach seo den daonlathas rannpháirteach san AE agus tionscnaimh ó na saoránaigh a chur i lár an aonaigh.

TES in Éirinn

Chuir ár modhnóir, Debra Daly, Leas-Chathaoirleach Bhord BNC de Pharlaimint na hEorpa don Óige (EYP) agus ambasadóir TES in Éirinn tús leis an ócáid trí mhórfháiltiú roimh na rannpháirtithe go léir agus tríd an bpainéal plé a chur isteach.

ThugAndy Klom, ó ionadaíocht an Choimisiúin in Éirinn, forléargas tapa dúinn ar aidhm an Choimisiúin cabhrú le feasacht a ardú faoi uirlis an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh in Éirinn, agus a thábhachtaí atá sí. Thug sé faoi deara "gurpríomhthosaíocht don Choimisiún é go mbeadh baint níos mó ag saoránaigh le beartas an Aontais a mhúnlú” agus go gceadaíonn TES comhoibriú níos doimhne, agus b’fhéidir, níos brímhaire. LeagAndy béim freisin ar chuid de rath na dtionscnamh ó na saoránaigh a bhuí le rannpháirtíocht shaoránaigh na hÉireann.

Thug Debra tráth na gceist idirghníomhach Slido isteach, a rinne iarracht a fháil amach conas a bhí na rannpháirtithe ar an eolas faoi thionscnaimh Eorpacha ó na saoránaigh agus a gcuid tuairimí faoi na huirlisí is mó a bhfuil an tionchar is mó acu ar na hábhair is mó is cás leo. Agus breithiúnas á thabhairt aige ón idirghníomhaíocht, ba léir nach raibh gach duine ar an eolas ach bhí sé sách paiseanta freisin conas is féidir leo idirghníomhú sna próisis pholaitiúla chun tionchar a imirt ar athrú dearfach. Ba léir freisin go raibh go leor de na rannpháirtithe ag iarraidh níos mó a fhoghlaim faoi na tionscnaimh agus faoin gcaoi le tacú leo siúd atá ann cheana.

Roinneadh an t-imeacht féin ina dhá chuid, dhírigh an plé painéil oscailte ar luach an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh, ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais araon, agus chuala an dara roinn ó thrí cinn d’eagraithe tionscnamh chun léargas a fháil ar a bhfeachtais, ar an taithí a bhí acu agus ar an gcomhairle a thug siad dóibh siúd atá ag smaoineamh ar thuras an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh a dhéanamh.

Cén luach atá ag TES ar an daonlathas rannpháirteach ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais?

ChuirAdriana-Nicoleta Mungiu-Pătrașcu, ó fhoireann beartais an Choimisiúin Eorpaigh maidir leis an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh, tús leis an bpainéal trí chuairt a thabhairt go tapa ar an Tionscnamh ó na Saoránaigh, ar na hacmhainní atá ar fáil agus ar an gcaoi ar féidir le saoránaigh na hÉireann a bheith níos rannpháirtí. Mar is iondúil, is í an ghné is tábhachtaí d’aon ghnóthas an ghné is tábhachtaí. Agus a mhéid a bhaineann le TES, tá sé tábhachtach a áirithiú go mbeidh an tús láidir. Rinne Adriana cur síos ar na 6 chéim a bhí i gceist le TES agus roinnt daoine mórthaibhseacha. Arbh eol duit gur cuireadh 104 iarratas ar chlárú isteach, agus gur cláraíodh 6 díobh le breis is 1 milliún síniú agus freagra faighte ón gCoimisiún! Tá 12 dtionscnamh ar siúl faoi láthair, mar sin má theastaíonn uait tacú leo, téigh ar aghaidh go dtí leathanach an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh chun tuilleadh sonraí a fháil.

DúirtLiam Herrick, Stiúrthóir Feidhmiúcháin Chomhairle na Saoirsí Sibhialta, go bhfuil slógadh láidir i measc na saoránach in Éirinn. Is é an dinimic chumhachta a ghabhann leis an leibhéal Eorpach an rud a mheastar a bheith ina bhuntáiste breise don Tionscnamh ó na Saoránaigh. Is léir dá bharr sin do pholaiteoirí ar an leibhéal áitiúil, go bhfuil ról gníomhach ag saoránaigh i múnlú bheartas an Aontais, agus gur rud é nár cheart dóibh neamhaird a dhéanamh de! Dúirt Liam freisin go bhfuil roinnt saincheisteanna sóisialta práinneacha in Éirinn, a mbíonn tionchar ag cuid acu ar an mórphobal AE. Bíonn tionchar ag saincheisteanna amhail cosaint sonraí, athrú aeráide agus tithíocht ar gach duine i gcáil éigin agus teastaíonn comhiarracht uathu. Ceadaíonn TES slógadh níos struchtúrtha, ní hamháin ar an leibhéal áitiúil ach ar fud an Aontais.

ThugTheresa Reidy, Eolaí Polaitíochta sa Roinn Rialtais i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh, léargas an-léiritheach ar thábhacht an daonlathais rannpháirtigh agus ar an gcaoi a gcabhraíonn TES le tacaíocht a thabhairt dó agus tionchar a imirt ar bheartas an AE. Dúirt Theresa freisin, cé go bhfuil rannpháirtíocht ard i measc roinnt grúpaí sa phobal, nach bhfuil eolas maith ar uirlis an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh, agus uirlisí comhchosúla, agus gur gá tuilleadh a dhéanamh chun feasacht a mhúscailt. Tá ról tábhachtach ag lucht tionchair maidir leis seo, chomh maith le polaiteoirí a bheith páirteach sa chomhrá.

DúirtHendrik Nahr, Comhordaitheoir For-Rochtana an Daonlathais Eorpaigh in ECAS, gur gá do shaoránaigh a bheith cumhachtaithe chun a gcearta daonlathacha a fheidhmiú cé go bhfuil tábhacht leis an Tionscnamh ó na Saoránaigh. ”Leis an Tionscnamh ó na Saoránaigh is féidir le saoránaigh aghaidh a thabhairt go díreach ar lucht déanta beartas agus guth a thabhairt dóibh atá ard agus nach féidir neamhaird a thabhairt air”, a dúirt Hendrik. Cuimsíonn sé freisin a bhfuil i gceist le bheith Eorpach, cuireann sé le chéile, le haontacht agus le comhar. Thug Hendrik forléargas freisin ar Fhóram an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh, áit ar féidir le daoine teacht ar fhaisnéis agus ar acmhainní chun tabhairt faoi aistear an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh. Ní hamháin gur tairseach faisnéise é an Fóram, ach fónann sé freisin mar bhealach chun teagmháil a dhéanamh le daoine agus le heagraithe atá ar aon intinn leo ar fud na hEorpa.

An Tionscnamh ó na Saoránaigh ó thaobh na n-eagraithe de

Rinne Ella Jakubowska, eagraí ag an tionscnamh Reclaim your Face, cur síos ar an gcaoi a bhfuil sé mar aidhm ag an tionscnamh deireadh a chur le hollfhaireachas bithmhéadrach ar fud na hEorpa. Bhain Ella úsáid as roinnt samplaí de chás-shamplaí den chaoi a bhfuil Éire ag déileáil le saincheisteanna a bhaineann le faireachas bithmhéadrach faoi láthair. Mar sin féin, mar cheanncheathrú Eorpach d’iliomad corparáidí ilnáisiúnta, is féidir le hÉirinn, agus níos tábhachtaí fós, saoránaigh na hÉireann, ról mór a imirt chun cosc a chur ar bholg níos daingne a bheith ag an bhfaireachas sin. Más mian leat níos mó a fháil amach faoi Aisghabháil do Aghaidh, ach lean an nasc!

Mhínigh Zmary Garwal, a bhí ina eagraí ar an Tionscnamh ó na Saoránaigh, gurb é easpa tithíochta inacmhainne ar fud na mBallstát an réasúnaíocht ba bhun leis an tionscnamh. Ar cheann de na gnéithe is deacra den tionscnamh seo bhí réiteach a fháil ar éagsúlacht na húinéireachta maoine ar fud na hEorpa. Leis sin, is uirlis den scoth é TES chun aghaidh a thabhairt ar cheist den sórt sin mar gheall ar a nádúr trasnáisiúnta. A bhuí leis an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh, bhíothas in ann dul i dteagmháil leis na Ballstáit ar fad agus cuidíodh le forléargas a thabhairt ar a bhfuil ag tarlú i ngach tír.

Bhí Brexit thíos leis an bhfeachtas, áfach, agus mar thoradh air cailleadh thart ar leath na sínithe ar fad – agus tarraingíodh siar an tionscnamh dá bharr. Níorbh é sin deireadh an fheachtais agus Parlaimint na hEorpa, ar bhealach, i gceannas ar an tionscnamh. Leis an rún ó Pharlaimint na hEorpa maidir leis an ábhar seo, glacadh 80 % de spriocanna an tionscnaimh bhunaidh. Ba cheart go mbeadh sé seo ina eiseamláir do gach duine, ní do na heagraithe amháin, ach toisc nach mbaineann tú an sprioc tosaigh amach, ní teip é, is é tús an turais chun éachtaí níos mó a bhaint amach!

ThugAmy McAuley, ón tionscnamh Vótálaithe gan teorainneacha, forléargas ar a bhfuil mar aidhm ag an tionscnamh.Mar atá faoi láthair, ní féidir le cuid mhór de shaoránaigh an AE páirt a ghlacadh ina bpróisis dhaonlathacha náisiúnta nuair a chónaíonn siad i mBallstát eile. Creideann an tionscnamh go bhfuil sé sin go bunúsach i gcoinne luachanna an Aontais Eorpaigh atá ina chroílár, sochaí shaor agus oscailte. Thug Amy samplaí dá coimhlintí féin gan a bheith in ann vóta a chaitheamh agus iad ag staidéar thar lear. Tá sé d’aidhm ag na Vótálaithe gan teorainneacha deireadh a chur leis an mbacainn atá ar vótáil shaor agus oscailte, beag beann ar an áit ina gcónaíonn an saoránach.

Ádh mór go Ella, Zmary agus Amy agus na heagraithe eile go léir. Is féidir féachaint ar thaifead an imeachta ar shuíomh gréasáin an Tionscnaimh Eorpaigh ó na Saoránaigh.