Aġġornata fi: 29/09/2022
L-inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej EcoScore Ewropew tnediet minn grupp ta’ studenti universitarji u kellha l-għan li tintroduċi tikketta universali obbligatorja u affidabbli madwar l-UE kollha fuq il-prodotti kollha manifatturati jew mibjugħa fis-suq tal-Unjoni Ewropea, li tipprovdi lill-konsumaturi Ewropej b’informazzjoni trasparenti dwar l-impatt ambjentali tal-prodotti li qed jinbiegħu. L-organizzaturi jemmnu li dan jinkoraġġixxi l-konsum li jgħin fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima.
Filwaqt li l-Inizjattiva ma rnexxilhiex tiġbor l-għadd meħtieġ ta’ dikjarazzjonijiet ta’ appoġġ, in-nies li nedew u mexxewh jemmnu li l-isforz kien siewi; u li l-impatt mixtieq diġà nkiseb fil-biċċa l-kbira.
Dawn l-intervisti ma’ tnejn mill-organizzaturi taż-żgħażagħ wara l-Inizjattiva jgħinu biex jispjegaw għaliex.
Antoine Thill huwa student tal-liġi u tax-xjenza politika ta’ 23-il sena.
Q: Kif involvejt ruħek mal-EcoScore u għaliex taħseb li din l-Inizjattiva hija importanti?
Antoine: Fil-fatt, il-biċċa l-kbira minna kienu qed jipparteċipaw fl-istrajkijiet klimatiċi iżda mbagħad f’punt wieħed ħsibna, “Le, wasal iż-żmien li naġixxu, ħafna aktar milli nitkellmu” u għalhekk iddeċidejna li nagħmlu xi ħaġa konkreta ħafna li aħna ħassejna li jista’ jkollha impatt, impatt pożittiv fuq l-ambjent.
Naħseb li EcoScore Ewropew huwa importanti ħafna għal diversi raġunijiet: l-ewwel nett, huwa importanti li l-konsumaturi kollha jiksbu informazzjoni ċara ħafna dwar dak li fil-fatt qed jixtru, għaliex issa għandna ħafna tikketti differenti b’ħafna metodoloġiji differenti u n-nies jitħawdu. Il-proġett tagħna jintroduċi tikketta obbligatorja b’ittri minn A sa F li jindikaw jekk il-prodott huwiex tajjeb jew ħażin għall-ambjent.
Ninsabu kuntenti ħafna li l-Kummissjoni ħabbret li se tarmonizza l-mod kif tiġi inkluża l-impronta ambjentali tal-prodotti. Fil-fatt dan huwa pass impressjonanti, iżda dak li qed nitolbu jmur ftit lil hinn minħabba li nixtiequ tikketta obbligatorja fuq it-tipi kollha ta’ prodotti li tindika informazzjoni pożittiva: il-prodott huwa tajjeb, iżda wkoll informazzjoni negattiva: il-prodott jista’ jkun ħażin għall-ambjent.
Q: Kif iltqajt mal-idea li tuża l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej?
Antoine: Segwejt il-kors tal-liġi Ewropea fl-Università ta’ Saint-Louis Brussell u hemmhekk kelli professur li qalilna dwar din l-għodda. Niftakar li ħsibt “Oh, wow, forsi xi darba nixtieq inniedi xi ħaġa bħal din u nipprova nħalli impatt fuq il-politika Ewropea!” Nemmen bis-sħiħ li ċ-ċittadini kollha għandu jkollhom vuċi fl-Unjoni Ewropea u nemmen verament fid-demokrazija parteċipattiva.
U mbagħad sena wara meta kont qed nitkellem ma’ ħabib dwar il-kafè li ħsibna: “Għaliex ma nvarawx xi ħaġa?” L-ewwel, ikkuntattjajna lil xi ħbieb minn madwar il-Belġju, u mbagħad ħloqna network internazzjonali. Bħalissa għandna 80 żagħżugħ u żagħżugħa involuti f’ 10 pajjiż.
Q: X’kienu l-akbar diffikultajiet li ltqajt magħhom matul it-triq?
Antoine: Naħseb li hemm żewġ sfidi ewlenin. L-ewwel waħda hija li n-nies jinżammu motivati fuq medda twila ta’ żmien. Dan huwa ftit paradoss, minħabba li minn naħa waħda jtir — sena hija qasira ħafna biex jinġabru daqstant firem — iżda min-naħa l-oħra huwa daqshekk twil, u speċjalment għaż-żgħażagħ bħalna, minħabba li ħajjitna qed tinbidel b’mod kostanti, minn semestru għal ieħor. Tista’ tmur tgħix f’belt oħra, tmur Erasmus, jew tagħmel xi ħaġa differenti ħafna. Barra minn hekk, naturalment, il-kisba ta’ miljun firma hija sfida kbira ħafna; u xi drabi jista’ jkun xi ftit ta’ demotivazzjoni li dan in-numru ma jitqiesx li qed jiżdied malajr daqs kemm inħobb.
Huwa importanti ħafna li n-nies jingħaqdu flimkien mill-bidu nett tal-Inizjattiva tiegħek, biex torganizza binjiet ta’ tim, biex kemm jista’ jkun titkellem ma’ xulxin; u jekk possibbli biex tiltaqa’ wiċċ imb wiċċ, għax tagħmel differenza fir-relazzjonijiet li tibni flimkien.
Meta bdejna din l-Inizjattiva, ma kontx nafu eżattament f’xiex konna qed ninvolvu ruħna, għaliex huwa proġett massiv li jeħtieġ ammont kbir ta’ żmien. Mhux biss qed iniedi idea u mbagħad qed jibgħat xi emails, nru Għalkemm huwa aktar minn 20 siegħa fil-ġimgħa biex nikkoordina n-nies fil-livell Ewropew, biex nikkuntattja lill-assoċjazzjonijiet, biex iwieġeb għall-emails u l-bqija, għalhekk jieħu ħafna ħin.
Iżda, ir-riżorsa ewlenija tagħna bħala studenti mhijiex flus iżda motivazzjoni. Għandna din il-passjoni, nemmnu f’dan il-proġett, u naħseb li jekk għandek din il-motivazzjoni, jekk tiltaqa’ madwar in-nies motivati u ta’ ispirazzjoni tiegħek, tista’ tgħinek issib il-ħin anke fi skeda mimlija ħafna.
L-Antione Till: Xi drabi huwa diffiċli, iżda xorta ta’ min jagħmel dan.
Naturalment, xi drabi rrid naħseb: “Tajjeb, le, se nwarrab din l-inizjattiva għal issa u se niffoka fuq l-istudji tiegħi”.
Naħseb li meta tibda inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej trid tkun taf x’tkun tista’ tikseb. Naturalment, l-għan ewlieni huwa li niksbu 1 miljun firma, konna qed nimmiraw ukoll għal dan meta bdejna, iżda malajr irrealizzajna li l-ilħuq ta’ dak in-numru huwa estremament diffiċli, speċjalment meta ma għandekx il-flus, u meta ma tistax tiddedika 100 % tal-ħin tiegħek għall-proġett għal sena sħiħa. Meta tibda inizjattiva, naturalment se tipprova tilħaq il-miljun firma, iżda għandek iżżomm f’moħħok ukoll li l-idea tiegħek se tinstema’ fil-kontinent kollu u li jista’ jkollok impatt anke jekk ma tilħaqx l-1 miljun firma.
Eżempju tajjeb ħafna huwa l-inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej Fairosene li użajna bħala ispirazzjoni peress li kienet immexxija wkoll miż-żgħażagħ, ġabret 60 000 jew 70 000 firma, (li tista’ tinkiseb) u instemgħet mill-Kummissjoni Ewropea! Naħseb li huwa importanti li tispira ruħek minn dawn l-eżempji.
Q: Kif irnexxielek tmexxi l-inizjattiva matul il-kriżi tal-COVID-19?
Antoine: Konna konna f’lockdown għal tant ġimgħat li konna lkoll magħna bl-użu tat-teknoloġija u b’laqgħat online, għalhekk ħsibna: “Le, wasal iż-żmien li nikkonnettjaw man-nies direttament. Għamilna żjara bir-rota twila minn Brussell sal-Lussemburgu biex inkunu nistgħu niltaqgħu wiċċ imb wiċċ man-nies — ċittadini fit-toroq, NGOs, negozji, politiċi, eċċ. Kien interessanti ħafna għalina li nibnu n-network, iżda wkoll li jkollna l-ewwel esperjenza tagħna bħala attivisti. Ħadd minna ma kellu esperjenza preċedenti fil-kampanji, ilkoll kemm aħna bdejna mill-bidu nett. Irrid ngħid li l-ewwel darba li mort fit-triq biex nikkonvinċi lin-nies jiffirmaw l-inizjattiva tagħna, kienet pjuttost memorabbli, għaliex dan huwa livell differenti ta’ involviment.
L-akbar sfida hija li n-nies jiffirmaw. Ħafna minnhom huma interessati fil-proġett tiegħek, qed jisimgħuk, nieħdu ħafna kliem u inkoraġġiment u għalhekk, iżda dan il-pass ta’ ffirmar huwa ferm aktar diffiċli, l-ewwel nett minħabba li jieħu ftit taż-żmien.
Ngħid li l-iffirmar online huwa pjuttost faċli għall-ġenerazzjoni żagħżugħa, iżda huwa ftit aktar diffiċli għall-ġenerazzjonijiet akbar fl-età jew għal dawk li mhumiex familjari mal-proċess. Naf li ħafna ħbieb tal-ġenituri tiegħi kienu verament interessati fil-proġett, iżda dawn ħadu ħafna ħin biex jiffirmaw.
Q: X’inhi l-impressjoni personali tiegħek dwar l-esperjenza kollha?
Antoine: L-inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej hija ċertament għodda interessanti ħafna u ninsab kuntent ħafna li bdejt waħda, għax tgħinek tagħmel tant kuntatti, toħloq ħbiberiji reali man-nies f’pajjiżek u fl-Ewropa kollha. Għalija kien mod tajjeb ħafna biex nikbru bħala persuna wkoll, biex insaħħaħ l-involviment tiegħi bħala ċittadin, bħala attivist. Titgħallem ħafna u titgħallem titkellem ma’ tipi differenti ta’ nies. Skont jekk tkunx NGO, jew negozju, jew ċittadin, ikollok titkellem ftit b’mod differenti. L-inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej hija wkoll għodda kbira ħafna biex tippromwovi idea fil-livell Ewropew, biex tinvolvi ruħek bħala ċittadin, u biex titgħallem. Għamilt ħafna ħbieb tajbin ħafna.
Huwa importanti ħafna li tirrealizza li inti parti minn xi ħaġa akbar minn pajjiżek biss, li inti Ewropew fis-sens nobbli.
Séverin Berthet jistudja l-liġi f’KU Leuven u huwa parti mit-tim tal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej EcoScore.
Q: Kif tgħallimt dwar l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej u kif iddeċidejt li tinvolvi ruħek?
Séverin: Smajt dwarha fil-klassi, jien student tal-liġi. Nieħu korsijiet fil-liġi Ewropea. L-ewwel darba li tkellimt dwarha ħsibt: “Il-WOW, huwa impossibbli, jidher li għadha’ l bogħod”. Fil-klassi, l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej tissemma fil-qosor ħafna, bħal “hemm ukoll din il-possibbiltà għaċ-ċittadini li jiġbru flimkien miljun firma, iżda dan ma tantx jintuża”. Din hija mill-inqas l-idea li nieħdu bħala studenti mill-professuri. Naħseb li mingħajr l-istudji tad-dritt tiegħi lanqas ma nkun konxju ta’ din l-opportunità. Madankollu, ladarba tidħol aktar fil-fond fil-proġett, fl-idea li tibda Inizjattiva, tista’ tara li fil-fatt hija pjuttost importanti.
Xtaqt ninvolvi ruħi b’xi mod għall-klima. Wieħed mill-ħbieb tiegħi kien involut fl-inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej EcoScore, u għalhekk iddeċidejt li ningħaqad. Nittamaw li l-Kummissjoni timponi tikketta tal-EcoScore obbligatorja kullimkien fl-Unjoni Ewropea, għal kull prodott. Konna qed nitolbu wkoll metodoloġija ċara ħafna għal dan l-EcoScore, minħabba li bħalissa huwa diffiċli ħafna li jiġi kkalkulat l-impatt ekoloġiku tal-prodotti. Ħafna mid-ditti differenti qed jagħmlu l-kalkoli tagħhom stess u qed nipproponu armonizzazzjoni fil-livell Ewropew li tkun kbira.
Q: X’inhu li togħġbok dwar l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej?
Séverin: Illum, ċertament fil-Belġju, għandna ħafna dibattitu dwar id-demokrazija u kif nistgħu ninvolvu liċ-ċittadini fil-proċess demokratiku u l-Inizjattivi taċ-ċittadini Ewropej huma mod tajjeb ħafna għaċ-ċittadini biex jinvolvu ruħhom fid-demokrazija u biex jipproponu leġiżlazzjoni. L-inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej hija għodda tajba għaliex tista’ tinvolvi ruħek bħala ċittadin mingħajr ma jkollok tittratta ma’ politiċi fil-Belġju, jew mal-Membri tal-Parlament Ewropew tiegħek. Ħafna nies jaħsbu li l-Unjoni Ewropea hija mbiegħda minna, u li kollox jiġi deċiż ‘l bogħod minna “fi Brussell”, iżda issa nistgħu nipproponu leġiżlazzjoni aħna stess billi nibdew inizjattiva. Huwa possibbli u qed nagħmlu dan!
Q: X’taħseb li hija l-akbar sfida?
Séverin: L-akbar sfida hija li n-nies jittellgħu jiffirmaw online. Xi drabi huwa diffiċli li wieħed ikollu l-fiduċja tan-nies meta jkunu qed jiffirmaw l-inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej online minħabba li jkollhom jagħtu xi informazzjoni personali ħafna, u anke jekk ikunu lesti jiffirmaw, meta jaraw li jridu jagħtu informazzjoni personali li ma jkunux iridu jiffirmaw aktar. Trid twassalhom biex jafdawk, u dan jista’ jkun diffiċli. Trid tkun konvinċenti ħafna. Il-ħidma maż-żgħażagħ hija pjuttost faċli, minħabba li huma inqas riluttanti dwar il-kondiviżjoni tal-informazzjoni tagħhom mill-ġenituri tiegħi, pereżempju. L-aħjar mod biex tinkiseb il-fiduċja tan-nies huwa li jiffirmaw magħhom, li jkunu magħhom waqt li jkunu qed jiffirmaw u li jgħidu: “L-ewwel tpoġġik f’pajjiżek, imbagħad tagħmel dan b’dan il-mod jew b’dak il-mod, iżda tista’ tuża l-eID tiegħek; u sempliċiment tgħinhom matul il-proċess, tispjega kull pass tal-proċess u li verament jaħdem. Jekk hemm u jistgħu jistaqsu mistoqsijiet, bħal "Oh, irrid nagħti dak in-numru ta’ identifikazzjoni?" u tista’ tgħid "Yeah, iżda tinkwetax li huwa sikur ħafna, huwa biss li tkun ċert li hija l-persuna attwali li ffirmat, mhux xi ħadd ieħor!”
L-organizzazzjoni Ewropea tal-EcoScore Séverin.
Q: Kelma ta’ parir lil organizzaturi oħra barra minn hemm?
Séverin: Iva, bħala student huwa definittivament possibbli li tibda Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej. Dan huwa fattibbli, u jien il-prova ħajja tiegħu!
Ara l-filmat kollu ma’ Antoine u Séverin hawnhekk:
Sib aktar artikli dwar iż-żgħażagħ u l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej:
Għall-organizzaturi potenzjalikollha hemmhekk: Mur għalih, għax tassew ta’ siwi u tista’ titgħallem ħafna!
Agħmluh Magħruf, Iħallih Fun, Xi Them l-Impatt!
“Mudell tal-ECI”: Kif l-Istudenti Jirnexxielhom Jiġu Ċittadini Ewropej Attivi fil-Prattika
L-involviment tal-Istudenti tal-Edukazzjoni Għolja mal-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej
Ħalli kummment
Biex tkun tista’ żżid il-kummenti, għandek bżonn tawtentika jew tirreġistra.