Vrij delen van beschermde werken en compensatie voor scheppende kunstenaars

Het Europees burgerinitiatief „Vrijheid om deel te nemen” heeft tot doel het delen van bestanden voor persoonlijke doeleinden te legaliseren door het auteursrecht en de naburige rechten te wijzigen en een mechanisme op te zetten om auteurs en andere rechthebbenden eerlijk te belonen.

Wij zijn burgers uit acht verschillende EU-landen en we hebben verzocht om registratie van het Europees burgerinitiatief (EBI) „Freedom to Share”, dat aanspraak maakt op het recht om dossiers met creatieve werken te delen. Wij zijn van mening dat delen een grondrecht is en dezelfde waardigheid verdient als het recht van de auteurs. We werken aan en binnenkort beginnen we handtekeningen te verzamelen: als we een miljoen handtekeningen verzamelen, zal de Europese Commissie een standpunt moeten innemen over ons initiatief. Klaar om het initiatief „Vrijheid om te delen” te steunen en het recht van mensen om te delen centraal te stellen in de Europese politiek!

Het delen is mooi, maakt ons goed en verbetert ons leven; het is een zeer menselijke, natuurlijke handeling. Hetzelfde geldt voor het delen van bestanden. Daarom, vanaf de jaren 90, toen de nieuwe technologieën voor het delen van bestanden (Napster, Gnutella, Freenet, BitTorrent, enz.) het voor mensen zeer gemakkelijk maakten om bestanden te delen, waren velen enthousiast over deze innovatie. Tot slot mocht u het liedje van uw voorkeur online vinden, downloaden en beluisteren. Of een film te vinden en te bekijken; of zoek een boek en lees het. Alles, zonder dat iemand om toestemming hoeft te vragen! En, nog spanner, als je een liedje, een film of een boek had, kunt u het ter beschikking stellen van anderen die je passie delen.

Niet iedereen was echter gelukkig voor deze innovatie.

De Majors, die bezorgd waren over het risico van winstderving en het verlies van hun rol als toezichthoudende tussenpersonen, waren fel gekant tegen het delen van bestanden die werken bevatten die beschermd zijn door auteursrechten en naburige rechten (muziek, films, boeken, enz.). Zij hebben aan hun kant een „bug” in de wetten: de wetgeving inzake auteursrechten en naburige rechten, die in de afgelopen eeuwen voor de analoge wereld is ontworpen en in de loop der tijd geleidelijk is aangepast, maakt het niet mogelijk om bestanden te delen. Daarom is het vandaag de dag verboden bestanden te delen die werken bevatten die door middel van technologie voor het delen van bestanden zijn beschermd door middel van technologie voor het delen van bestanden. Dit geldt ook wanneer bij de toepassing van het auteursrecht en de naburige rechten rekening moet worden gehouden met de grondrechten van de gebruikers van de werken, met name het recht op wetenschap en cultuur, waarbij deze in evenwicht moeten worden gebracht met de grondrechten van de auteurs van de werken.

Dit beweren we met het initiatief „Vrijheid om te delen”.

Wij willen een auteursrecht dat het delen van bestanden regelt door op evenwichtige wijze uitvoering te geven aan de twee leden van artikel 27 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens die op 10 december 1948 door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties is afgekondigd, waarbij de eerste alinea voorziet in het recht op wetenschap en cultuur voor iedereen en de tweede alinea voorziet in het recht van auteurs:
„(1) eenieder heeft het recht vrij deel te nemen aan het culturele leven van de gemeenschap, van de kunst te genieten en deel te nemen aan wetenschappelijke vooruitgang en de voordelen daarvan.
(2) eenieder heeft recht op bescherming van de morele en materiële belangen die voortvloeien uit de wetenschappelijke, literaire of artistieke productie waarvan hij de auteur is.”.

Veel wetenschappers zijn het ermee eens: het delen van bestanden kan worden gelegaliseerd door het auteursrecht en de naburige rechten te wijzigen. Het is eenvoudig: indien auteurs en andere rechthebbenden (met inbegrip van grote partijen) een billijke vergoeding ontvangen, kan het delen van bestanden voor persoonlijke doeleinden worden toegestaan. Met andere woorden, het is mogelijk om afstand te doen van het auteursrecht aan personen die bestanden voor persoonlijke doeleinden delen indien de rechthebbenden geld ontvangen. De vergoeding van de rechthebbenden kan op verschillende manieren worden gerealiseerd. Bijvoorbeeld door te voorzien in een kleine meerprijs wanneer mensen een internetverbinding betalen; of door te eisen dat mensen die bestandsdelingstechnologieën willen gebruiken, auteursrechtenorganisaties betalen die rechthebbenden vertegenwoordigen. Tot op heden heeft deze eenvoudige wijziging van het auteursrecht en de naburige rechten, die iedereen ten goede zou komen, echter nergens ter wereld plaatsgevonden.

Bestandsdelingstechnologieën maken het mogelijk de werken op een buitengewoon efficiënte manier te verspreiden; houders van rechten hebben echter nooit kunnen profiteren van het potentieel van deze technologieën. Helaas worden we geconfronteerd met een typisch voorbeeld van marktfalen: houders van rechten bevinden zich in een situatie van „gevangene dilemma” en zijn het er niet mee eens dat gebruikers hun werk kunnen delen. Daarom is er wetgevende actie nodig om deze situatie, die de samenleving in het algemeen schaadt, op te lossen door houders van rechten en gebruikers te dwingen een beroep te doen op onnodige tussenpersonen. De kwestie is vandaag nog relevanter. 20 jaar verbod op het delen van bestanden bevorderde marktdeelnemers om aanbieders van online-inhoudsdiensten (Spotify, Netflix, enz.) op te richten die bevoorrechte toegang hebben tot de gegevens van gebruikers en dus de bevoegdheid hebben om controle uit te oefenen op EU-burgers en deze te profileren. Helaas is de situatie niet veranderd na de goedkeuring van Richtlijn (EU) 2019/790 inzake auteursrechten en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt, een richtlijn die in 2019 is aangenomen om auteursrechtelijke problemen in de digitale wereld op te lossen, maar die veel mensen teleurgesteld heeft. Deze richtlijn regelt het aanbieden van onlinediensten voor het delen van inhoud, maar staat het delen van bestanden tussen EU-burgers niet toe. De prijs die we vandaag betalen, is een onaanvaardbaar hellend vlak ten gunste van distributieplatforms, die de macht hebben om gebruikers te controleren en te profileren.

Het delen van bestanden is ons recht. We beweren het!

We zullen binnenkort beginnen met het verzamelen van handtekeningen, zodat de Europese Commissie een standpunt over ons initiatief moet innemen.

Bezoek onze website en laat ons uw contactgegevens achterlaten. Wij zullen u op de hoogte brengen wanneer met het verzamelen van handtekeningen wordt begonnen. Vertel ons ook of u aan de campagne wilt bijdragen: het is een genoegen deze strijd te delen om aanspraak te maken op het recht om te delen!

Verhaal van Marco Ciurcina, namens de organisatoren van het Europees burgerinitiatief „Freedom to Share”