Versterking van de democratie door middel van maatschappelijke betrokkenheid: Jonge Europeanen ontwikkelen nieuwe EBI-ideeën

Burgerbetrokkenheid is van cruciaal belang voor de versterking en verdediging van de democratie. Dit was een centraal thema op de Summer Academy getiteld "Versterking van de democratie: Civic Engagement and Responsibility", gehouden in het Kloster Banz Educational Center in Duitsland. Het EBI-forumteam nam deel en bood de deelnemers kennis en instrumenten om de maatschappelijke betrokkenheid te vergroten, zowel in hun eigen land als op EU-niveau. In onze workshop werd de nadruk gelegd op burgerparticipatie op EU-niveau, waarbij de nadruk lag op het Europees burgerinitiatief (EBI) als krachtig instrument voor overlegdemocratie.

Op de Summer Academy, die 140 deelnemers van 13 beursorganisaties samenbracht, leidde het EBI-forumteam een workshop getiteld "Burgerparticipatie op EU-niveau en overlegdemocratie". Deze sessie introduceerde het Europees burgerinitiatief (EBI) en de rol ervan bij het bevorderen van grensoverschrijdende maatschappelijke betrokkenheid. De deelnemers kregen te zien hoe het EBI een essentieel democratisch instrument is, dat burgers in staat stelt wetswijzigingen rechtstreeks aan de Europese Commissie voor te stellen, op voorwaarde dat het voorstel ten minste één miljoen handtekeningen in zeven EU-lidstaten veiligstelt.

Het EBI-forumteam informeerde de deelnemers ook over de actieve deelname van Duitse burgers aan het Europees burgerinitiatief (EBI) in de loop der jaren. Duitsland heeft een van de grootste bijdragen geleverd aan de handtekeningenverzameling van veel Europese burgerinitiatieven. Van 2012 tot 2024 verzamelden de tien succesvolle initiatieven meer dan 4,47 miljoen geverifieerde handtekeningen in Duitsland (Infographic 2024). Opmerkelijke campagnes van succesvolle initiatieven waren “Right2Water”, “StopFinning” en “FurFree Europe”. Naast deze succesvolle initiatieven werden in Duitsland nog eens 620 979 geverifieerde handtekeningen verzameld ter ondersteuning van verschillende andere EBI-campagnes.

Praktische ervaring met het EBI

Om het begrip te verdiepen, hebben we een simulatieoefening uitgevoerd waarbij deelnemers hun eigen EBI-voorstellen hebben opgesteld. Deze praktische activiteit stelde hen in staat om het EBI-proces uit de eerste hand te ervaren. Het enthousiasme en de creativiteit leidden tot twee opmerkelijke voorstellen:

1. "Stop met het omzetten van etiketten in fabels" – Gericht op het creëren van een gestandaardiseerd Fair Trade-keurmerk in de hele EU om geïnformeerde consumentenbeslissingen te bevorderen en duurzame productie te ondersteunen.

2. "Reparatie is eerlijk" – gericht op het verminderen van afval van massaproductie door een EU-fonds op te richten dat reparatiediensten aanmoedigt en een circulaire economie bevordert.

Deze voorstellen illustreren de collectieve verantwoordelijkheid en creativiteit van deelnemers bij het aanpakken van belangrijke kwesties zoals consumentenrechten en duurzaamheid.

Verandering kracht bijzetten

De simulatie stelde de deelnemers in staat kritisch na te denken over de veranderingen die zij in de Europese Unie willen zien, waarbij het EBI werd gepresenteerd als een instrument voor actie. Als u gepassioneerd bent over het vormgeven van de toekomst van Europa, overweeg dan hoe u het Europees burgerinitiatief kunt gebruiken om dringende kwesties aan te pakken. Hoe zou je dit democratische instrument gebruiken om verandering teweeg te brengen? 

Steunt u de initiatieven die de studenten hebben genomen? Deel je gedachten hieronder.